Słoń afrykański jest jednym z największych ssaków lądowych świata. Jego wymiary są naprawdę imponujące. Samce osiągają do 3.,95m wysokości, natomiast samice do 2,75m Waga tych olbrzymów to od 3,7 t u samic, do aż 5,5 tony u samców. Długość ciała waha się od 6 do 7 metrów, a ciosy (często błędnie nazywane kłami) osiągają do 2,5 metra i potrafią ważyć do 50 kilogramów, czyli tyle co drobny człowiek. Poza charakterystycznymi ciosami, słoń afrykański może się poszczycić najcięższymi zębami pośród ssaków. Jeden trzonowiec waży aż 5 kilogramów!
Dlaczego słoń afrykański ma duże uszy?
Rozmiar narządu słuchu tego zwierzęcia wcale nie świadczy o jego dobrym słuchu. Słonie używają swoich ogromnych uszów do termoregulacji, czyli regulowaniu temperatury ciała. W ekstremalnych warunkach jakie musi na co dzień znosić słoń, są one zbawienne, gdyż bez możliwości wachlowania się nimi organizm zwierzęcia z pewnością uległby przegrzaniu.
Nos, czyli trąba słonia afrykańskiego
Nos to u słonia równie ważna część ciała co uszy. Ma ona postać długiej trąby. Oprócz tego, że służy do oddychania, słoń może również pić wodę przez trąbę, chwytać przedmioty oraz ochładzać ciało tworząc wodne mgiełki. Ciekawostką jest to, że dzięki trąbie słonie komunikują się między sobą wydając donośne dźwięki.
Ciosy nie kły
Jednym z najbardziej charakterystycznych cech wyglądu o słonia to tak zwane ciosy, które rosną przez całe życie. Pod tym aspektem dymorfizm płciowy nie występuje, gdyż zarówno samce jak i samice posiadają równie okazałe ciosy. Służą one przede wszystkimi do walki z innymi zwierzętami.
Występowanie słonia afrykańskiego
Niegdyś słoń afrykański zamieszkiwał całą Afrykę. Niestety masowe polowania na to zwierzę oraz sprowadzenie słonia do cyrków z Gór Atlas przez Rzymian, doprowadziły do znaczącej selekcji tego pięknego ssaka. Obecnie można go spotkać od 12do 20 stopnia szerokości geograficznej. Jego populacja występuje bardzo nieregularnie. Jest rozmieszczona w różnych miejscach na mapie. Najliczniejszą populacją słonia afrykańskiego może się poszczycić Sudan oraz Kongo.
Pożywienie – co je słoń afrykański?
Słoń afrykański jest roślinożerny. Zjada soczyste, młode pędy, mniejsze gałęzie, konary, czasem wygrzebuje też korzenia. Lubi też owoce, a jak nie mogą ich dosięgnąć trąbą łamie całe drzewa. Czyni to w ten sposób, że głową naciskają pień, a nogami równocześnie zapieraj się mocno o ziemię. W ciągu dnia słoń zjada 200 – 400 kg pokarmu, co zmusza niektóre osobniki do żerowania blisko 20 h na dobę. Każde stado trzyma się na ogół stałych żerowisk i wodopojów, między którymi wydeptuje stałe ścieżki. Zapotrzebowanie na wodę sięga 190 litrów na dzień. Dziennie słoń wydala ok. 80 – 90 kg. kału. Nieliczne zęby, jakie posiadają słonie, wykorzystywane są do rozdrabniania pożywienia. Słonie najczęściej umierają śmiercią głodową w 60 roku życia z powodu utraty wszystkich zębów. Uniemożliwia im to dalsze pobieranie pokarmu.
Tryb życia
Słonie wydają się być samotnikami. Tak jednak nie jest bo tworzą one rodzinne stada, którymi zawsze przewodzi najstarsza samica. Ciężko w takim stadzie znaleźć samca, gdyż zawsze po osiągnięciu dojrzałości płciowej zostaje wygnany. Wygnane osobniki tworzą własne tak zwane „kawalerskie” stada. Po rozpadzie stada kawalerskiego słonie prowadzą już samotne życie, spotykając się z samicami wyłącznie w okresie rui. Nie mniej jednak nie oddalają się zbytnio od swoich pierwotnych rodzin i często poznają członków rodziny podczas przypadkowych spotkań.
Niekiedy stada samic łączą się ze sobą tworząc jedno wielkie stado liczące kilkaset osobników. Najstarsza samica wyznacza wówczas trasę, która prowadzi do wodopoju. Stosunki między członkami stada są bardzo napięte. Kiedy rodzi się nowy osobnik jest bardzo czuło przyjęty przez inne osobniki. Wszystkie słonie dotykają go trąbami na znak przyłączenia do stada. Kiedy jakikolwiek słoń umiera wszystkie osobniki zostają przy zmarłym jeszcze jakiś czas.
Słoń afrykański rozmnażanie
Słoń afrykański osiąga dojrzałość płciową w wieku 14-15 lat. Zaloty polegają na wykonywaniu gestów wskazujących na rodzącą się więź pomiędzy samcem a samicą, podczas których zwierzęta pieszczą się trąbami. Z reguły po 22 miesiącach rodzi się jedno młode słoniątko. Mierzy ono ok. 85 cm i waży ok. 110 kg.
Słoniątko karmione jest przez matkę przez dwa lata, czasami dłużej. Po urodzeniu się następnego słoniątka, starsze z nich staje się pełnoprawnym członkiem rodzinnego stada. Samica rodzi młode zazwyczaj raz na cztery lata. Otoczona jest najczęściej dwoma lub trzema młodymi w różnym wieku.
Komunikacja
Słonie komunikują się ze sobą wydając charakterystyczne odgłosy przypominające nieco płukanie gardła. Niegdyś było to uważane za burczenie w brzuchu, jednak teraz wiadomo, że są one generowane przez gardło i nos. Są one przydatne przy ostrzeganiu innych członków stada przed niebezpieczeństwem.
Konflikty między dwoma słoniami są rzadkością, a kiedy już występują to są rozstrzygane na drodze pokojowej. Osobnik stojący niżej w hierarchii odsuwa się natychmiastowo, gdy wyżej postawiony słoń zacznie wykonywać groźnie wyglądające gesty. Podobnie dzieje się podczas konfrontacji z drapieżnikami.
Słoń afrykański naturalni wrogowie
Dorosłe słonie afrykańskie ze względu na swoje gabaryty nie mają wrogów w postaci zwierząt. Jednakże młode osobniki często padają ofiarami lwów, krokodyli, lampartów oraz hien.
Człowiek – najgroźniejszy wróg słonia
Jak wiadomo zwierzęciem siejącym najwięcej zła i zniszczenia na naszej planecie jest człowiek. Jesteśmy niestety również odpowiedzialni za drastyczną zmianę populacji słonia afrykańskiego. W wieku XIX oraz XX afrykańscy kłusownicy polowali na słonie przede wszystkim dla mięsa, skóry, ale najbardziej dla ciosów. Afrykańczycy wierzą w ich magiczne właściwości. Mimo absolutnego zakazu polowań w 1989 roku, nagonka na te biedne zwierzęta trwa do dziś w najlepsze. W latach 80. populacja słoni zmniejszyła się o 50%. Naukowcy oszacowali wówczas, że bez żadnych prób ochrony słonia afrykańskiego, gatunek ten wymrze w 1995 roku. Na szczęście tak się nie stało. Populacja tych zwierząt wynosi obecnie około 700 000. Nie jest to dużo, w porównaniu z XIX wiekiem, gdzie słoni było około 10 milinów.
Ciekawostki o słoniu afrykańskim (jak długo żyje słoń afrykański, przystosowanie do życia)
Słonie afrykańskie są uważane za zwierzęta obdarzone wysoką inteligencją. Mózg słonia waży ok. 6000 g (czterokrotnie więcej niż mózg człowieka).
Przeciętna długość życia słonia wynosi około 65-70 lat w stanie dzikim i do 80 lat w niewoli. Notowano przypadki słoni osiągających ponad 80 lat.
Najstarsze skamieliny słoni afrykańskich pochodzą ze środkowego pliocenu.
Mimo że słoń afrykański jest właściwie zwierzęciem sawanny, potrafi przystosować się do innych warunków, dzięki czemu może żyć na obszarach położonych na południe od Sahary. Osiedla się jednak tylko tam, gdzie znajdują się źródła wody pitnej i miejsca do kąpieli.
Największy zarejestrowany cios słonia mierzył 3,1 m i ważył niemal 105 kilogramów
