Ile jest parków narodowych w Polsce?

Polskie parki narodowe uchodzą za jedne z najdzikszych, najczystszych i najpiękniejszych w całej Europie. Warto zobaczyć fragmenty, chociaż niektórych z nich. Dla zwiedzających udostępnia się tam szereg tras, szlaków, muzeów oraz innych atrakcji turystycznych. Jedziesz na wakacje i chcesz zobaczyć polską przyrodę na żywo, więc poczytaj o tym, jak piękne mamy parki narodowe. Jeszcze dziś sprawdź, ile jest parków narodowych w Polsce.

Parki narodowe to jedna z kilku form ochrony przyrody, jakie od lat stosuje się w Polsce

Parki narodowe są wiec tworzone specjalnie dla „ochrony i zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt i/lub siedlisk grzybów”.

Tworzenie parków narodowych w naszym kraju jest uregulowane ustawą o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. Wedle jej zapisów, park narodowy stanowiony na terenie Polski „obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe” (Dz. U. z 2004 nr 92, poz. 880 z późn. zm.). Całe przyrodnicze zasoby znajdujące się w obrębie i pod jurysdykcją parków narodowych zalicza się ponadto u nas do „strategicznych zasobów naturalnych Polski”, co zapisano w art. 1 pkt 5 kolejnej ustawy, a mianowicie ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju z dnia 6 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2001 nr 97, poz. 1051, z późn. zm.). Sprawdź, ile jest parków narodowych w Polsce, szczególnie jeśli wybierasz się na wakacje i chcesz zobaczyć piękną polską przyrodę na żywo!

Ile jest parków narodowych w Polsce oraz jaka jest ich wielkość?

Na całym świecie, w tym również w Polsce wyróżnia się dwa podstawowe sposoby ochrony przyrody, z których pierwszy obejmuje „ochronę gatunkową roślin i zwierząt, niezależnie od miejsca ich naturalnego występowania”. Z kolei drugi oznacza „ochronę przyrody na wyznaczonym obszarze, w formie parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, obszarów chronionego krajobrazu oraz pomników przyrody” (ustawa o ochronie przyrody, Dz. U. z 2004 nr 92, poz. 880 z późn. zm.). Najlepszą formę ochrony w tym gronie stanowią właśnie omawiane tu parki narodowe, których aktualnie w Polsce mamy aż 23.

Ponadto, planuje się utworzenie kilku nowych. Ogólna powierzchnia istniejących już u nas parków narodowych wynosi blisko 315 tys. ha, co stanowi 1% całej powierzchni naszego kraju. Nasze parki narodowe mają przy tym głównie charakter leśny, ponieważ aż 70% ich powierzchni stanowią właśnie różnego rodzaju lasy. Zbiorniki (jeziora, bagna, oczka wodne itp.) oraz cieki wodne (rzeki, strumienie, kanały) zajmują ok. 10% ich powierzchni. Natomiast pozostałe elementy stanowią ok. 20% ich terytoriów (np. łąki, torfowiska, góry itp.). Ochroną ścisłą obejmuje się aktualnie ok. 28% powierzchni polskich parków narodowych, natomiast 66% z nich podlega ochronie częściowej.

Pozostała, ich powierzchnia (ok. 6%) spełnia niezbędne funkcje usługowe i robocze związane z ich obsługą. Są to grunty rolne i leśne zajęte przez infrastrukturę parku, znajdujące się w tym obrębie grunty i nieruchomości prywatne itp. Pamiętajmy, że w obrębie parków narodowych niekiedy są usytuowane nawet całe wsie (np. na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego).

Ile jest parków narodowych w Polsce – organizacja i możliwość zwiedzania

Organizacyjnie z nadzoru Ministra Środowiska nasze parki narodowe od 01.05.2004 r. znajdują się w jurysdykcji Departamentu Ochrony Przyrody Ministerstwa Środowiska. Niektóre ich części wchodzą też w obręb europejskich Obszarów Natura 2000. Organem bezpośrednio zarządzającym są dyrektorzy, a organ doradczy stanowi Rada Parku. Nasze parki narodowe finansuje centralny budżet państwa. Powierzchnia każdego z nich podzielona jest zawsze na trzy podstawowe obszary różniące się zastosowaniem w nich odrębnych metod ochrony przyrody.

Na tej podstawie wyróżniono więc: obszary ochrony ścisłej, ochrony czynnej i ochrony krajobrazowej. Obszary graniczące z każdym parkiem narodowym, stanowią jego tak zwaną otulinę, czyli strefę ochronną. Można w niej tworzyć np. strefy ochronne bez upraw rolniczych lub z ich ograniczeniem, czy też strefy ochronne dla zwierząt łownych, które dzięki temu nie wchodzą w obręb obwodów łowieckich. Teren polskich parków narodowych udostępnia się też oczywiście dla zwiedzających turystów, jednak jakikolwiek ruch turystyczny może się tu odbywać jedynie w specjalnie wyznaczonych do tego celu obszarach, gdzie turyści mogą poruszać się wyłącznie po ustanowionych i oznaczonych szlakach, drogach i ścieżkach.

Infrastruktura turystyczna jest w parkach bardzo dobrze rozwinięta, obejmując m.in. również działających przy nich kilkanaście muzeów przyrodniczych. Szczegółowe zasady korzystania z terenu poszczególnych parków określają regulaminy ustalane i wydawane przez ich dyrekcje. W polskich parkach narodowych od lat prowadzi się też liczne programy badawcze oraz szeroko pojętą edukację ekologiczną (funkcjonalnie obsługują to licznie tworzone centra dydaktyczne i wspomniane muzea przyrodnicze). Warto wiedzieć, że wedle ustawy o ochronie przyrody, wstęp do naszych parków narodowych jest darmowy lub płatny, przy czy cena biletu jednorazowego może wynosić max. 7 zł.

Ile jest parków narodowych w Polsce – lokalizacja i powierzchnia każdego z nich według daty utworzenia, poczynając od najstarszego parku narodowego:

Ile jest parków narodowych w Polsce – planowane do utworzenia nowe parki narodowe

Jak już wspomniano, w Polsce planowane było lub jest nadal, dalsze tworzenie nowych parków narodowych. Ich liczba może zaskakiwać, ponieważ ma ich być aż 12. Na dodatek, w planach miałyby one obejmować rozległe tysiące kilometrów kwadratowych. Jakie to parki? Otóż różne źródła wymieniają tu: Jurajski Park Narodowy, Turnicki Park Narodowy, Mazurski Park Narodowy, Szczeciński Park Narodowy, Park Narodowy „Dolina Dolnej Odry”, Park Narodowy „Lasy Mirachowskie”, Knyszyński Park Narodowy, Orawski Park Narodowy, Janowski Park Narodowy, Sobiborski Park Narodowy, Chełmski Park Narodowy oraz Podziemny Park Narodowy Kopalni Soli „Wieliczka”. Obecnie nadal czynione są większe lub mniejsze starania o utworzenie Jurajskiego Parku Narodowego, Mazurskiego Parku Narodowego, Turnickiego Parku Narodowego i Parku Narodowego „Dolina Dolnej Odry”. Liczba polskich parków narodowych na pewno ulegnie, więc w przyszłości powiększeniu.

Powiązane wpisy:

Białowieski Park Narodowy Park Narodowy Etoszy Atrakcje turystyczne Puszczy Białowieskiej Roślinność Puszczy Białowieskiej Ochrona Puszczy Białowieskiej Koniki polskie w Białowieskim Parku Krajobrazowym