Australia to wielki kraj wyspiarski, który zadziwia fauną. Jedynie tam można bowiem spotkać zwierzęta określane mianem torbaczy. To w Australii żyją też najprymitywniejsze ssaki, jakimi są jajorodny dziobak i kolczatka. Wśród torbaczy zachwyca natomiast pewien zwierz, który nazwą kojarzy się bardziej z jakimś prehistorycznym potworem, niż żyjącym obecnie zwierzęciem. Poznaj australijski gatunek kangur olbrzymi (Macropus giganteus). Sprawdź, czy kangury są niebezpieczne? Na jaką odległość skacze kangur? Co lubią kangury?
Kangur olbrzymi (Macropus giganteus) – systematyka, występowanie i zasięg geograficzny.
Kangur olbrzymi (Macropus giganteus), to zwierzę lądowe zaliczane do rodzaju kangur (Macropus) i rodziny kangurowate (Macropodidae). Dalsza systematyka tych zwierząt obejmuje rząd dwuprzodozębowce (Diprotodontia), nadrząd torbacze/workowce (Marsupialia), infragromadę ssaki niższe (Metatheria) i podgromadę ssaki żyworodne (Theria).
Kangur olbrzymi występuje naturalnie jedynie we wsch. części Australii. Można go znaleźć w całym Queensland, z wyjątkiem Zach. Przylądka York, Południowej Walii i części Tasmanii, zwłaszcza w części płn.-wsch. Kangury olbrzymie są przy tym jedynym gatunkiem kangura, występującym na Tasmanii.
Żyją też na wyspach Bribie, Curtis, Wielkiej Wyspie Piaszczystej i North Stradbroke (Queensland), Little Snake oraz Rotamah i Sunday (Wiktoria). Poznaj australijski gatunek kangur olbrzymi (Macropus giganteus). Sprawdź, czy kangury są niebezpieczne? Na jaką odległość skacze kangur? Co lubią kangury?
Kangur olbrzymi (Macropus giganteus) – siedlisko.
Kangury olbrzymie zamieszkują różnorodne siedliska, od otwartych lasów po łąki. Ich typowym siedliskiem są jednak otwarte tereny lesiste i trawiaste, ze stosunkowo dużymi opadami dreszczów na takim terenie. Można je też spotkać w górach z rozległą lesistością. Coraz częściej spotyka się je także na terenach półpustynnych o mniejszej liczbie opadów.
Stało się tak, ze względu na spychanie tam tego gatunku przez działalność ludzką (rolnictwo, budowa dróg i osiedli ludzkich). Biomy w których te kangury występują, to zatem australijska sawanna i łąki, lasy, i góry.
Kangur olbrzymi stan ochrony.
Ich populacja gwałtownie spadła, zanim uchwalono prawa chroniące wschodnie populacje kangurów szarych. Obecnie w Australii i okolicach żyje wiec już tylko ok. 2 mln kangurów olbrzymich. Liczba ta jest jednak na tyle wystarczająca, że nie uważa się ich, jako bezpośrednio zagrożone wyginięciem. Pod koniec lat 90. XX w. nastąpił gwałtowny spadek ich populacji, zwłaszcza na Tasmanii.
Jednak te kangury są obecnie chronione prawem przez rząd australijski, choć większość ich zasięgu obejmuje tereny prywatne. Umożliwiło to dalszy wzrost populacji. W Australii istnieje duży przemysł związany z mięsem i innymi trofeami kangurów. Jednak liczba osobników zabijanych każdego roku jest ściśle monitorowana i regulowana przez rząd australijski.
Nie grozi to więc ich zagrożeniem czy wyginięciem. Na czerwonej liście IUCN gatunek jest klasyfikowany w grupie mniejszego ryzyka (kategoria LR/lc ver 2.3). W klasyfikacji CITES występuje, jako gatunek z brakiem specjalnego statusu zagrożenia. Odizolowana na Tasmanii od przynajmniej 10-15 tys. lat populacja została zaklasyfikowana, jako podgatunek Macropus giganteus tasmaniensis. Populacji tej nadano status kategorii NT.
Kangur olbrzymi (Macropus giganteus) – opis wyglądu.
Wschodnioaustralijskie kangury olbrzymie (Macropus giganteus) są często mylone z zachodnimi kangurami szarymi, które początkowo uważano za ich podgatunek. Obok kangura szarego i rudego, należą do największych współcześnie żyjących torbaczy. Od kangurów rudych łatwo je odróżnić po kolorze futra.
Na gardle i innych obszarach ciała kangura szarego zachodniego widać wyraźny kontrast w kolorze futra. Natomiast wschodnie kangury olbrzymie mają bardziej równomierny rozkład koloru futra. Pyski tych dwóch gat. różnią się tym, że zachodni ma ciemniejszą karnację futra, w przeciwieństwie do prawie białego pyska gatunku wschodniego. U kangura olbrzymiego wschodniego brakuje też białej plamy na górnej części uda, która jest charakterystyczna dla kangura zachodniego.
Występuje też duży dymorfizm płciowy, przy czym samce mają masę od dwa do trzech razy większą, niż samice. Wschodnioaustralijskie kangury olbrzymie mają też zwykle jaśniejsze futro na końcu włosów, niż w ich głębi (są tam znacznie ciemniejsze). Osobniki mieszkające na Tasmanii i w południowych częściach Queensland wykazują dłuższe futro, niż te żyjące na innych obszarach.
Inną charakterystyczną cechą jest czarna końcówka ogona, stopy i dłonie. Poza tym, jak wszystkie kangury, Macropus giganteus mają typową dla kangurowatych sylwetkę. Charakteryzuje ją mała głowa, duże uszy, krótkie przednie i długie tylne kończyny. Samice zwykle ważą ok. 17-42 kg, podczas gdy samce nawet ponad dwukrotnie więcej, ok. 19-90 kg.
Długość ciała bez ogona u samic wynosi ok. 95,8 do 185,7 cm, a u samców 97,2 do 230,2 cm. Z kolei długość ogona to 44,6 do 84,2 cm u samic i 43 do 109 cm u samców. Średnio kangur olbrzymi waży ok. 66 kg i mierzy prawie 2 m wys. stojąc wyprostowany.
Co lubią kangury? Czy kangury są niebezpieczne? Na jaką odległość skacze kangur?
Kangury olbrzymie to gatunek społeczny i terytorialny, żyjący w małych grupach. Grupy obejmują jednego dominującego samca, ok. 2-3 samic z młodymi i ok. 2-3 młodych samców. Większość dnia spędzają w cieniu, a w nocy żerują. Samce kangura olbrzymiego często „boksują”, kopią itp. Służy to głównie ustalaniu dominacji w grupie. Samce i samice zwykle komunikują się ze sobą i ze swoimi młodymi za pomocą odgłosów podobnych do gdakania.
Kiedy się niepokoją, wydają też gardłowy kaszel i charczenie. Głosami tymi samce ostrzegają się też nawzajem, walczą lub okazują dominację. Ponadto wszystkie tupią tylnymi nogami o ziemię, gdy wyczują niebezpieczeństwo. Odgłosy te niosą się dość daleko. Dominujący samiec w pierwszej kolejności kojarzy się z samicami w czasie rui. Kangury te rozmnażają się sezonowo, zwykle od wiosny do wczesnego lata.
Wschodnioaustralijskie kangury olbrzymie żyją na wolności ok. 7-10 lat (średnio 8 lat). Natomiast w niewoli żyją ponad 20-25 lat (średnio 18-20 lat). Badania w południowym Queensland wykazały, że ok. 50% młodych nie osiąga dorosłości i ginie. Jak wszystkie kangury, poruszają się skacząc na odległość ok. 9 m na każdy skok. Ich nogi są zbudowane tak, że zużywają mniej energii, im szybciej się poruszają.
Mogą dzięki temu osiągać prędkość ok. 48 km/1godz. Ludzie muszą uważać na kangury, ponieważ ich uderzenia mogą być bardzo niebezpieczne.
Kangur olbrzymi rozmnażanie.
Wschodnioaustralijskie kangury olbrzymie (Macropus giganteus) mają poligamiczny system rozrodczy. Rozmnażają się sezonowo wiosną i wczesnym latem, w przeciwieństwie do niektórych gatunków kangurów, takich jak rudy czy szary zachodni. Te inne kangury rozmnażają się nieprzerwanie, o ile warunki są odpowiednie i na to pozwolą. Kangur olbrzymi wykazuje też diapauzę embrionalną, czyli stan, w którym zatrzymuje się rozwój zygoty.
Jest to zjawisko występujące u wszystkich gatunków kangurów, z wyjątkiem szarego zachodniego. Okres rujowy u kangurów olbrzymich trwa średnio ok. 46 dni, czyli dłużej niż okres ciąży 36 dni (34,8 do 38 dni). Dojrzałość płciową samce osiągają w wieku ok. 20 miesięcy, a samice w wieku 15-17 miesięcy. Kiedy samica kangura olbrzymiego ma ruję, samiec wącha różne części jej ciała, w tym torebkę i okolice układu moczowo-płciowego.
Może również wydawać odgłosy gdakania oraz łapać jej głowę i ogon. To zachowanie charakterystyczne dla wielu gatunków kangurów. Liczba potomstwa u jednej samicy w jednym sezonie rozrodczym, to 1 do 2 sztuk. Średnio statystycznie odchowywane jest 1 potomstwo na samicę. Młody kangurek nazywany jest w Australii Joey. Zwykle przebywa w torbie matki przez 11 miesięcy, podczas których żywi się jej mlekiem.
Średni wiek odstawienia młodych od piersi to 9,5 miesiąca, a wyjścia z torby matki to 11 miesięcy. Po opuszczeniu torby matki, zapewnia ona młodemu ochronę i jedzenie. Daje też wskazówki i uczy różnych zachowań. Wartość odżywcza mleka matki zmienia się, w zależności od wymagań żywieniowych młodego.
Mleko produkowane, gdy joey jest wyłącznie w torbie, różni się więc od mleka produkowanego, gdy spędza już część czasu poza nią.
Kangur olbrzymi (Macropus giganteus) – nawyki żywieniowe.
Wschodnie kangury szare są wyłącznie roślinożerne. Pasą się i jedzą szeroką gamę liści, od traw po zioła szerokolistne. Ich pokarm rośnie na australijskich równinach i łąkach. Głównym wyborem pożywienia jest jednak trawa rosnąca na równinach, które zwykle zamieszkują te kangury. W niewoli mogą również żywić się owocami, chociaż nie jest to częścią ich zwykłej diety na wolności. Mogą też jeść nasiona, ziarna i orzechy.
Kangury olbrzymie mają niewiele naturalnych wrogów drapieżników. Od tysięcy lat polowali na nie australijscy aborygeni dla futra i mięsa, a później robili to także europejscy osadnicy. Jednak na wolności nie ma gatunków zwierząt, które naprawdę polują na ten gatunek kangura. Wyjątkiem jest tylko australijski dziki pies dingo.
Jednak zagrożenie z jego strony jest uważane za minimalne dla liczebności kangura olbrzymiego. Prawdziwym zagrożeniem są jedynie ludzie i ich działalność.
