Wiosna zaczyna się z pierwszymi cieplejszymi promieniami słońca. To wtedy przyroda budzi się z zimowego snu, wychodzą i wylatują pierwsze owady, z norek wychodzą myszy i nornice, krety zaczynają ryć kłopotliwe w ogrodzie kopczyki. Oczywiście odżywają i zaczynają rosnąć również pierwsze każdego roku rośliny. W ogrodzie najpiękniejsze są w tym czasie kolorowe, wiosenne kwiaty!
Jak wiemy, pierwsze wiosenne kwiaty w ogrodzie są idealnym i powszechnie znanym symbolem wiosny. Cieszą oczy nie tylko kolorem, ale również zapachem i w ogóle faktem budzącego się na nowo życia po zimie. Warto wiedzieć kiedy możemy się spodziewać tych pięknych roślinek i jak można je skutecznie wspomóc, by ogród uczynić piękniejszym!
Kiedy zaczyna się wiosna w ogrodzie?
Pierwszy dzień kalendarzowej wiosny został umownie ustalony na 21 marca każdego roku. Dzień ten określono tak dlatego, że prawdziwa astronomiczna wiosna rozpoczyna się dopiero wtedy, gdy słońce przekroczy równik. To z kolei ma zwykle miejsce właśnie 20 lub 21 marca. W czasie astronomicznej wiosny dzień staje się dłuższy od nocy, na dodatek – z każdą kolejną dobą przybywa go, a nocy ubywa. Należy też wiedzieć, że astronomiczną wiosnę kończy tak zwane przesilenie letnie, czyli najdłuższy dzień roku, co mam miejsce na przełomie 20/21 czerwca.
Ostatnim dniem wiosny kalendarzowej jest 21 czerwca, co oznacza, że 22 czerwca rozpoczyna się już kalendarzowe lato. Każdy, kto ma choćby najmniejszy ogródek wiedzieć jednak powinien, że dla roślin kalendarzowa wiosna nie ma znaczenia bezwzględnego, ponieważ reagują one na pogodę, a nie na sam tylko kalendarz. Wiosenne kwiaty nie zaczną więc budzić się do życia zgodnie z rozpoczęciem kalendarzowej wiosny, lecz dopiero wtedy, gdy faktycznie zacznie robić się odpowiednio ciepło. Wiosenne kwiaty pojawiają się również w określonej kolejności, jeśli chodzi o poszczególne gatunki. Spójrzmy jak to wygląda w praktyce.
Wiosenne kwiaty, kolejność pojawiania się pierwszych wiosennych kwiatów
Jednym z pierwszych odżywających po zimie wiosennych roślin jest wrzosiec krwisty (Erica carnea), który rozkwita już od połowy lutego i kontynuuje swoje kwitnienie do kwietnia. Jako jedne z pierwszych pojawiają się również te najbardziej znane kwiaty wiosenne, czyli: ranniki (Eranthis), przebiśniegi (Galanthus), krokusy (Crocus vernus), śnieżyce wiosenne (Leucojum), pierwiosnki (Primula), przylaszczki pospolite (Hepatica) i zawilce żółte (Anemoneranuncoloides). Pierwsze krokusy i przebiśniegi zaczynają kwitnąć już wtedy, gdy są jeszcze okryte ostatnia śniegowa kołderką. Są one najbardziej znanym symbolem budzącej się do życia przyrody. Na drzewach i krzewach zaczynają też nieśmiało nabrzmiewać pąki. Swoje kwitnienie rozpoczynają najwcześniej zaczynające wegetację krzewy, takie jak np. dereń (Cornus vernus) i leszczyna pospolita (Corylus), a także drzewa jak topola (Populus) i wiąz (Ulmus).
Uchodząca również za znaną oznakę wiosny forsycja (Forsythia), zwana też złotym deszczem, kwitnie w marcu i kwietniu, a jej nagie jeszcze wtedy gałązki wyglądają na wręcz oblepione żółtymi kwiatami! Na leszczynie rozwieszają się ba laskowate kwiaty żeńskie, a w koronach sosen (Pinus) otwierają się twarde szyszki, z których wysypują się sporej wielkości jednoskrzydłe nasiona. Jednak to pojawiające się jako jedne z pierwszych wierzbowe bazie są kolejną najbardziej znaną oznaka nadchodzącej wiosny. Zarówno wymienione tu kwiaty wiosenne, jak i krzewy czy drzewa są chętnie sadzone w naszych ogrodach, gdzie szczególnie wiosną stanowią modne i atrakcyjne kolorystycznie akcenty roślinne.
Marzec w ogrodzie kwiatowym
Marzec stanowi bardzo ważny miesiąc dla wszystkich ogrodników. Przede wszystkim w tym czasie następuje początek wszelkich wiosennych prac w ogrodzie. Najważniejszymi wtedy obowiązkami jest porządkowanie ogrodów po zimie i wspomaganie odżywających po kolei roślin. Należy jednak w tym czasie pilnie śledzić prognozy pogody, ponieważ wczesną wiosną możliwe są jeszcze przymrozki i ostatnie śnieżyce, które mogą wyrządzić duże szkody w mniej odpornych roślinach. Jednak mimo tego ryzyka i tak to kwiecień (jak sama zresztą nazwa wskazuje) jest miesiącem, w którym rozpoczyna się okres kwitnienia większości kwiatów wiosennych. W ogrodach prócz już wyżej wymienionych, kwitną w tym czasie również piękne kwiaty cebulowe jak np. ciemnoniebieskie szafirki (Muscari), żółte narcyzy i żonkile (Narcissus Jonquilla), czy też różnokolorowe tulipany (Tulipa).
Wtedy pojawiają się również pierwsze białe i różowe stokrotki (Bellis), a także żółte kwiaty uważanego za chwast, choć zdrowego mniszka lekarskiego (Taraxacum officinale). Na drzewach i krzewach po pierwszych kwiatach zaczynają wreszcie pojawiać się soczyście zielone liście. Wtedy też zakwitają kolejne krzewy ozdobne jak np.: migdałki (Prunus triloba) o różowych kwiatach, forsycje (Forsythia) kwitnące na żółto, a także mająca białe i pachnące miodem kwiaty czeremcha (Padus avium).
W marcu dostojnie zakwita też niekwestionowana królowa wiosny wśród drzew, jaka niewątpliwie jest magnolia (Magnolia). Te niezwykle obecnie popularne rośliny drzewiaste posiadają wyjątkowo piękne kwiaty w kolorze od białego, poprzez kremowy, żółtawy, do nawet intensywnie różowego. Na sympatycznych topolach (Populus) i kasztanowcach (Aesculus) zaczynają pękać pąki, z których wyrastają jasnozielone liście, na topolach dodatkowo wydzielają one silny i przyjemny, balsamiczny zapach. Przez cały omawiany miesiąc pięknie kwitną również drzewa owocowe. Pierwsze wśród nich zakwitają popularne u nas morele (Prunus armeniaca), potem wrażliwsze od nich brzoskwinie (P. persica), następnie uwielbiane przez wszystkich czereśnie (P. avium), wiśnie (P. cerasus), śliwy (P. domestica) i inne. Z krzewów owocowych swoje kwitnienie w marcu rozpoczyna przede wszystkim agrest (Ribes grossularia) i porzeczka (Ribes). Gdy pogoda mniej sprzyja, kwitnienie drzew i krzewów owocowych przeciąga się niekiedy nawet aż do maja.
Jeśli jednak pogoda jest piękna a wiosna naprawdę wczesna, niejednokrotnie zaczynają wtedy kwitnąć również grusze (Pyrus comunis), a nawet i wczesne odmiany jabłoni (Malus domestica).
Maj w ogrodzie kwiatowym
Maj to jeden z najpiękniejszych miesiąców w roku. Wtedy wszędzie jest już bowiem zielono, kwieciście i pachnąco. Na wszystkich drzewach i krzewach rozwijają się intensywnie zielone, młode liście, a na końcach gałązek drzew iglastych pojawiają się jasnozielone pędzelki pierwszych młodych szpilek, co również roztacza żywiczny zapach wiosny. Z dnia na dzień silniejsze słońce grzeje coraz mocniej i budzi do życia nie tylko same rośliny, ale również i pierwsze owady, które jeszcze niedawno pozostawały w uśpieniu. W ogrodzie można już wtedy podziwiać świeżą, soczystą zieleń młodych liści i coraz obficiej pojawiające się różnobarwne kwiaty. W powietrzu roztaczają się intensywne, kwiatowe zapachy wiosny. Ciepłe i coraz dłuższe dni sprzyjają więc chęci przebywania na dworze i uprzyjemniają wykonywanie wszelkich prac w ogrodzie.
W maju zakwitają takie wiosenne kwiaty, jak np. konwalie majowe (Convallaria majalis), późniejsze tulipany (Tulipa) i narcyzy (Narcissus) oraz wiele innych. W tym czasie kwitnie również szczególnie dużo ogrodowych krzewów ozdobnych i drzew, jak np.: lilaki (Syringa) nazywane pospolicie bzami, czy irgi (Cotoneaster), złotokapy (Laburnum anagyroides), intensywnie pachnące jaśminowce (Philadelphus), tawuły (Spirea), klony (Acer), kasztanowce białe (Aesculus hippocastanum), jabłonie (Malus domestica). i inne. Szczególnie popularne wiosną w Japonii wiśnie czy czereśnie rozkwitają przy tym nagle, niemalże z dnia na dzień obsypując się kiściami białych kwiatów. Ich drobnych kwiatów jest przy tym tak wiele, że drzewa widoczne są przez to już z daleka i stanowią wdzięczny obiekt zainteresowania fotografików. Maj jest również przez to miesiącem intensywnej pracy wielu tysięcy wybudzonych z zimowego letargu pszczół.
wiosenne kwiaty, wiosenne kwiaty
Zimni ogrodnicy i zimna Zośka w ogrodzie kwiatowym
Oba te dni stanowią kilkudniowe gwałtowne ochłodzenie. Jest to coroczny, nie do końca oficjalny, lecz powtarzalny kaprys majowej pogody. Okazuje się bowiem, że zwykle w połowie maja (dokładnie od 12 do 14 maja) pogoda zaczyna ogrodnikom płatać chłodzeniowego figla. Wtedy często pojawiają się groźne dla wielu roślin, spóźnione wiosenne przymrozki. Nazwa „zimni ogrodnicy” wzięła się stąd, że zauważono szybko, iż opisane tu chłodniejsze dni przypadają zwykle w czasie męskich imienin Pankracego, Serwacego i Bonifacego. Stąd też „zimni ogrodnicy” mają właśnie taką nazwę i są kojarzone z wymienionymi imionami. Z kolei „zimna Zośka” przypada 15 maja, ponieważ ochłodzenie to pojawia się zwykle właśnie w dniu tych imienin. W czasie tych ochłodzeń należy być czujnym i w razie czego przykrywać bardziej wrażliwe rośliny np. flizelinowymi płachtami lub folią. Na szczęście po przypadającej jako ostatnia „zimnej Zośce” nie powinno już jednak być żadnych przymrozków.