Akwarium w roli ozdobnej to akcent znany od wielu lat. Obecnie ponownie coraz bardziej modne staje się wyposażanie wnętrz w tego typu żyjące atrybuty. W pięknie skomponowane, kolorowe rośliny wodne, skałki, muszle i ryby można się wpatrywać przecież całymi godzinami.
Tylko jaki typ akwarium wybrać do swoich wizji estetycznych? Podpowiadamy w tym artykule rozwiązanie, które robi ostatnio niezłą furorę! Planujesz założyć akwarium ozdobne w domu, firmie, czy hotelu? Konieczne przeczytaj więc i sprawdź co to jest akwarium holenderskie czyli akwarium bez ryb?
Akwarium bez ryb – co to w ogóle jest?
Akwarium holenderskie i akwarium bez ryb to jedna i ta sama rzecz. Chodzi tu bowiem o akwarium roślinne, a więc skupione niemal wyłącznie na pięknie roślin słodkowodnych. To one są tu przede wszystkim eksponowane, a ryby jeśli w ogóle są, to jedynie nieliczne. Akwarium holenderskie jest więc specyficznym typem akwarium słodkowodnego, w którym rośliny odgrywają większą rolę, niż jakiekolwiek ryby hodowane w akwariach.
Często nawet ryby nie są w ogóle do tego typu akwarium używane. Począwszy od Holandii, holenderskie akwaria roślinne stały się popularne na całym świecie w latach 60. Ich nazwa wzięła się właśnie od tego, że w Holandii zaczęto je tworzyć po raz pierwszy. Do tego momentu akwarystyka początkowo koncentrowała się głównie na trzymaniu ryb w akwarium. Natomiast rośliny wodne odgrywały tu raczej mocno podrzędną rolę.
Akwarium holenderskie czyli akwarium bez ryb – na czym polega?
Typowe holenderskie akwarium roślinne z lat 60. i 70. XX wieku było wyłożone drewnem po bokach. Dzięki temu takie akwarium harmonijnie wtapiało się w modny w tamtych czasach boazeryjny wystój domu. Obecnie już się tego nie stosuje, a wystój takiego akwarium musi być jak najbardziej roślinny, a przy tym jednocześnie naturalny.
W akwarium holenderskim rośliny są wiec sadzone gęsto i kaskadowo jak rabaty ogrodowe z planem pierwszym i za nim coraz wyższymi planami dalszymi. Zasadniczo wykorzystuje się przy tym jedynie kilka gatunków roślin wodnych, choć sadzi się je w stosunkowo dużych grupach. Liczba gatunków jest też często ograniczona do jednego gatunku na 10 centymetrów długości takiego akwarium. Rośliny o podobnym pokroju i kolorze nie powinny rosnąć obok siebie.
Ze względu na gęsty wzrost roślin, holenderskie akwarium roślinne jest też na ogół uzależnione od nawożenia dwutlenkiem węgla CO2. To ważne szczególnie wtedy, gdy nie ma w nim ryb, a więc organizmów produkujących dwutlenek węgla.
Akwarium holenderskie czyli akwarium bez ryb – projektowanie.
Projektowanie akwariów roślinnych w stylu holenderskim opiera się na zasadzie złotego podziału (sectio aurea). Szczególnie ozdobne pojedyncze rośliny sadzone są wtedy zgodnie z zasadami sectio aurea, czyli w odpowiednio efektownych miejscach. Szyby akwarium tylna i boczne są przy tym schowane przez dekoracje (np. skałki) i nasadzenia roślinne. Jest tak za wyjątkiem jednego miejsca na tylnej ścianie (szybie), które tworzy widok na wyimaginowaną głębię.
Charakterystyczna dla holenderskiego akwarium roślinnego jest również tzw. droga roślinna. Tworząc ją, wolno rosnące rośliny sadzi się w akwarium na półskosie, w zależności od ich wielkości. Sadzenie roślin wodnych w ten sposób daje wrażenie większej perspektywy i głębi.
Optyczne refleksy dodatkowe są tworzone przy użyciu innych materiałów dekoracyjnych akwariów. Chodzi na przykład o naturalne korzenie drzewne, skałki, kamienie itp. W przeciwieństwie do tradycyjnego tzw. akwarium naturalnego, w holenderskim akwarium roślinnym utrzymuje się większą liczbę różnych rodzajów roślin. Przywiązuje się przy tym wagę do roślin sadzonych obok siebie, aby miały jak najbardziej odmienny wygląd.
Nie może tu bowiem być jednolitej monotonii. Czasem w wystroju akwariów holenderskich można też znaleźć kombinacje różnych innych typów akwariów. Jeśli chcemy do takiego akwarium wpuścić jakieś ryby, to może to być kilka małych, kolorowych gupików czy neonek. Mogą to być również ze dwa skalary, lucjany i inne podobne rybki, najlepiej takie, które pływają w grupach.
Są hodowane w ogólnych zbiornikach z roślinami wodnymi, jako żywe zwierzęce dekoracje. Możliwa jest też niewielka liczba organizmów zjadających glony, jak krewetki, ślimaki lub ryby glonojady. Akwarium holenderskie jest jednak oparte niemal wyłącznie lub wyłącznie na roślinach wodnych.
Akwarium holenderskie czyli akwarium bez ryb – trzy plany krajobrazu.
W akwariach holenderskich rośliny sadzi się tak, aby tworzyły trzy odmienne plany krajobrazowe:
plan pierwszy –
rośliny wodne z przodu krajobrazu nie powinny blokować innych krajobrazów z tyłu. Dlatego na pierwszym planie sadzi się stosunkowo niskie rośliny wodne. Jednak uwaga, bo gdy rosną one już długo, mogą wtedy wymaga przycięcia i skrócenia. Ogólnie rzecz biorąc, górne pąki roślin pierwszego plany warto przycinać, aby umożliwić ich poziomy rozrost, a nie pikowanie w górę. Nie mogą bowiem zasłaniać roślin planu środkowego i dalszego.
plan środkowy –
funkcją tych roślin jest organiczne łączenie przedniego i tylnego planu całego krajobrazu. Dzięki temu cały krajobraz jest nieregularny i pofałdowany, a przez to atrakcyjnie różnorodny i niemonotonny. Wybiera się tu rośliny średniej wielkości i duże.
W przypadku wykorzystania małych roślin wodnych jako traw średniej wielkości należy zastosować metody sadzenia na podwyższeniu (np. w skałkowych pojemnikach). Zwiększy to pełnię całego krajobrazu. Pojedyncza mocno kolorowa roślina wodna może być użyta jako centralny soliter środkowy.
plan dalszy w tle –
sadzi się tu rośliny duże i wysokie, długie. Mają one tworzyć tło okrywające tylna ścianę akwarium i narożniki ścian bocznych. Rośliny tego planu tworzą tło dla roślin dwóch pierwszych, niższych planów. Wysokość tych roślin wodnych może też być podwyższona za pomocą zatopionych korzeni drzew i skał.
Zwiększy to pełnię oraz przód i tył warstwy krajobrazu akwariowego. Jeśli podczas tworzenia scenerii akwarium holenderskiego zabraknie wysokich roślin wodnych jako tła, cały krajobraz będzie wydawał się pusty i nudny. Nie będzie też rozróżnienia między przednim a tylnym krajobrazem, nie mówiąc już o artyzmie całego obrazu.
Akwarium holenderskie czyli akwarium bez ryb – warunki jakości wody.
Twardość wody odnosi się do ilości składników mineralnych w niej zawartych. Ogólnie rośliny wodne nie nadają się do przetrwania w twardej wodzie. Muszą przetrwać w miękkiej wodzie, czyli wodzie o mniejszej zawartości minerałów, co jest związane z osmozą.
Każda dekoracja akwarium może jednak wpływać na wartość pH wody, co ma bezpośredni wpływ na ryby i rośliny wodne. Organizmy te mają różne wymagania pH w wodzie. Trzeba to koniecznie uwzględniać.
Akwarium holenderskie nawożenie.
W zbiorniku roślinnym, w zależności od intensywności fotosyntezy, w wodzie może nie być wystarczającej ilości składników odżywczych. Aby utrzymać rośliny w zbiorniku roślinnym wymagane są więc nawozy. Ogólnie zgodnie z klasyfikacją składników, nawozy takie można podzielić na: azotowe, fosforowe, potasowe itp.
Najlepiej jednak w sklepie akwarystycznym kupić i stosować kompleksowy nawóz do roślin wodnych. Generalnie rośliny wodne z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym najlepiej rosną na nawozie do korzeniowym zadawanym do podłoża akwarium.
Natomiast rośliny pływające bez korzeni najlepiej nawozić nawozem płynnym. Nawozy azotowe, fosforowe i potasowe zawierają pierwiastki, których rośliny potrzebują najbardziej i nazywane są nawozami makroskładnikowymi.
Na inne minerały rośliny wodne wykazują stosunkowo niskie zapotrzebowanie. Nawóz żelazowy jest potrzebny roślinom czerwono wybarwionym do syntezy antocyjanów.
Akwarium holenderskie czyli akwarium bez ryb – oświetlenie.
Oświetlenie akwarium roślinnego również jest bardzo istotne. W tradycyjnym, słodkowodnym akwarium można instalować oświetlenie typu daylight. Wspomaga ono wegetację roślin i zapewnia też dobry efekt wizualny. Mogą to być świetlówki T5 lub T8 generujące temperaturę barw 6000K-6500K. Jednak przy dużej ilości roślin akwarium holenderskiego lepsze są specjalne świetlówki akwarystyczne lub lampy LED typu PLANT.
Generują one dużo światła niebieskiego i czerwonego w widmie, co idealnie stymuluje wzrost i rozwój roślin. Profesjonalne roślinne świetlówki akwarystyczne mogą być jedynym oświetleniem akwarium holenderskiego. Można też łączyć je ze świetlówkami o widmie z wyraźnymi pikami w miejscach o długości fali 400-470nm (kolor niebieski). Może to być np. połączenie świetlówki GROLUX ze swietlówką AQUASTAR firmy Sylvania.
Lampy LED PLANT mogą być stosowane jako oświetlenie uzupełniające do świetlówek, lub jako jedyne oświetlenie akwarium roślinnego. Dobre są też moduły lampowe LED RETROFIT firmy AQUAEL. Oświetlenie ledowe jest równie wydajne i efektywne, a przy tym energooszczędne i ma długą żywotność. Ponadto składa się na niego sekwencja diod białych, czerwonych i niebieskich. Generowane przez lampy ledowe spektrum światła jest dzięki temu pełniejsze i bardziej dopasowane do potrzeb roślin.
