Pielęgnice (Cichlidae)

Akwarium może być efektowną ozdobą domu, która będzie przyciągała uwagę gości, a na co dzień sprawiała wiele radości domownikom. Jak zaaranżować akwarium, by naprawdę stało się ozdobą domu? Postaw na oryginalne ryby i bujną roślinność. W sklepach dostępne są dziś piękne rośliny akwariowe oraz ryby z każdego zakątku świata. Do takich niezwykłych ryb zalicza się pielęgnice, o których dziś chcieliśmy wam opowiedzieć.

Pielęgnice (pielęgnicowate) to klad obejmujący blisko 1600 gatunków ryb słodkowodnych. Swoją polską nazwę zawdzięczają temu, że rodzice opiekują się złożonymi jajami i wyległym narybku. Niektóre gatunki tworzą rodziny wielopokoleniowe.

W wodzie pojawiły się w kredzie i najpierw skolonizowały rzeki i jeziora Ameryki i Afryki. Dziś mniejsze gatunki to także popularne ryby akwariowe. Większe pielęgnice poławiane są dla mięsa. Pielęgnicowate żywią się larwami komarów, dlatego ograniczają rozprzestrzenianie się malarii. W naturalnym środowisku można jest spotkać nie tylko w Afryce i Ameryce Południowej i Środkowej, ale także na Kubie, Madagaskarze, w Indiach i Azji Mniejszej.

ryba pyszczak plamisty
pielęgnice pyszczaki plamiste

Pielęgnice ich cechy charakterystyczne

Wyglądem przypominają okonie, mają krępe ciało i charakterystycznie ułożone płetwy. W zależności od gatunku są długie i cienkie, szerokie albo niemal całkiem okrągłe. Budowa aparatu gębowego jest mocno rozwinięta, dzięki temu ryby wysuwają szczęki. Zęby są gardłowe, służące do chwytania, miażdżenia i rozdrabniania pokarmu. Układ zębów różni się w zależności od gatunku.

Pielęgnice różnią się nie tylko wyglądem, ale również preferencjami pokarmowymi. Jedne zjadają detrytus i fitoplankton, inne denną faunę. U samców obserwuje się silny terytorializm i wzmożoną agresję. Agresję okazują do przedstawicieli swojego i obcego gatunku.

Ze względu na to, że wiele gatunków pielęgnic charakteryzuje się kontrastowym ubarwieniem i ciekawą biologią, rybki te są hodowane w akwariach domowych. Z reguły nie są to wymagające ryby, szybko dostosowują się warunków otoczenia, dlatego jeśli akwarystyka nie jest twoją mocną stroną, na początek zacznij hodować pielęgnice. Pamiętaj jednak, że w większości są to ryby agresywne, bronią swojego terytorium i są „awanturnicze”, dlatego niektórzy akwaryści nie polecają mieszania ich w zbiornikach z innymi gatunkami ryb. Pielęgnice dość wysoko skaczą, dlatego akwarium powinno być wysokie, tak by uniemożliwić im wyskoczenie. Najlepiej czują się w otoczeniu gęstej pływającej roślinności.

pielęgnice Pawiooka (oskar)
pielęgnice Pawiooka (oskar)

Najpiękniejsze ryby pielęgnicowate

Akara błękitna

Ciało niebiesko-zielone, o połyskującej łusce.

Akara z Maroni

Ubarwienie ich jest zmienne, zazwyczaj żółtobrunatne. W pobliżu podstawy płetwy grzbietowej mają okrągłą ciemną plamę. Przez oko przebiega czarna pręga. Samce mają wydłużoną płetwę grzbietową i odbytową.

Akara paskowana

Gatunek ten charakteryzuje się małą i zaokrągloną głową, dużymi złocistymi oczami. Samiec jest  oliwkowozielony z metalicznym połyskiem. Grzbiet akary jest brunatno-zielony. Na boku ciała po obu stronach znajdują się szeregi trójkątnych brązowych plamek. Charakterystyczne dla samców są wydłużone, ostro zakończone błękitne płetwy. Na płetwie grzbietowej występują plamki, jej górna część jest obrzeżona w biało-pomarańczowe pasemka z dodatkową brązową obwódką. Płetwy piersiowe oraz brzuszne są niebieskie. Na płetwach odbytowej i ogonowej występuje fioletowe obrzeże.

pielęgnice Flower Horn
pielęgnice Flower Horn

Barwniak czerwonobrzuchy

Samiec ma wydłużone płetwy grzbietową i odbytową. Samica jest mniejsza i pełniejsza, ma rubinowe boki.

Barwniak szmaragdowy

Występuje w około 10 różnych kolorach. Charakterystyczną cechą u dorastających samców jest czerwona błona płetwowa.

Naskalnik Dekcfelda

Ryba ta ma wydłużony, walcowaty kształt ciała z wysoką płetwą, grzbietową i grubymi, miękkimi wargami. Na żółto-brązowym tle wzdłuż całego ciała ciągną się trzy czarne pasy. Wszystkie płetwy są szaro-niebieskie.

pielęgnice ryby akwariowe
ryby pielęgnice

Naskalnik kędziarzawy

Wydłużony, walcowaty kształt ciała z wysoką płetwą grzbietową i grubymi, miękkimi wargami. Na złoto-żółtym (u rasy północnej) lub złoto-zielonkawym (u rasy południowej) tle wzdłuż całego ciała ciągną się trzy brunatno-czarne pasy. Dolny pas kończy się ciemną plamą na nasadzie ogona. Płetwy brzuszne niebiesko obrzeżone, Krawędzie płetw nieparzystych prawie czarne.

Naskalnik Marliera

Wydłużony, walcowaty kształt ciała, grube, miękkie wargi. Na jasnożółtym tle wzdłuż całego ciała przebiegają trzy pasy złożone z ciemnych plam. Dymorfizm płciowy słabo widoczny. Starsze samce mają na głowie garb tłuszczowy.

ryby akwariowe
pielęgnice ryby

Naskalnik Regana

Wydłużony, strzałkowaty kształt ciała. Na jasnożółtym tle wzdłuż całego ciała ciągną się cztery ciemne pasy. Na płetwie ogonowej cztery pionowe pręgi. Wszystkie płetwy – z wyjątkiem piersiowych – niebiesko obrzeżone.

Naskalnik wężogłowy

Wydłużony, walcowaty kształt ciała z grubymi, miękkimi wargami. Ubarwienie biało-szare do żółto-brązowego. Wzdłuż ciała przebiegają trzy rzędy ciemnych plam tworzących pionowe pasy. Płetwy piersiowe żółte, a nieparzyste – ciemne, niebiesko obrzeżone. Samce są podobne do samic.

paletki ryby
pielęgnice paletki

Paletka Dyskowiec

Te ryby akwariowe mają ciało bocznie silnie spłaszczone i wysokie, a swym wyglądem przypominają dysk. Ciało paletek ma kolor brązowy, brunatno-czerwony, a na jego tle widać jasnoniebieskie linie. Wzdłuż ciała przebiega 9 pasów w kolorze czarno-brązowym. Pas pierwszy jest ciemniejszy i biegnie od karku do płetwy brzusznej przechodząc przez oko.