Nachyłek dwubarwny w naturze rośnie w Ameryce Północnej. Jednak rozprzestrzenił się również w innych rejonach na całym świecie. Także w naszym kraju jest popularny jako ogrodowa roślina ozdobna jednoroczna. Kwiat ten jest również nazwany nachyłkiem barwierskim z botanicznej rodziny astrowate (Asteracea). Przeczytaj i poznaj dwubarwne kwiaty ogrodowe na rabaty i jako kwiaty cięte do wazonu. Sprawdź co to za roślina nachyłek dwubarwny karłowy, uprawa, kiedy siać.
Nachyłek dwubarwny karłowy systematyka.
Nachyłek dwubarwny karłowy nazywany też barwierskim (łac. Coreopsis tinctoria) to gatunek jednorocznej ozdobnej rośliny zielnej. Klasyfikuje się go do rodziny astrowatych (Asteraceae), rzędu astrowców (Asterales) i nadrzędu astropodobnych (Asteranae). Dalsza systematyka obejmuje klasę Magnoliopsida i nadklasę okrytonasienne/okrytozalążkowe (Magnoliopsida vel Magnoliophyta, syn. Angiospermae), w obrębie roślin naczyniowych nasiennych.
Nachyłek dwubarwny karłowy pochodzenie i występowanie.
Jak już wspomniano, nachyłek dwubarwny karłowy w naturze występuje w Ameryce Północnej (płd. części Kanady, USA i płn. Meksyk). Gatunek ten został jednak rozprzestrzeniony po niemal całym świecie. Zawleczono go m.in. do Europy, Azji, Afryki, Ameryki Płd., czy Nowej Zelandii. Jest też znaturalizowanym już gatunkiem w Chinach, Japonii, czy na terenie niektórych państw Europy.
Najczęściej jest jednak uprawiany jako popularna ogrodowa roślina ozdobna, a nie występuje w stanie dzikim. Rodzimymi siedliskami nachyłka dwubarwnego (Coreopsis tinctoria) w Ameryce są prerie, łąki, pastwiska, czy pobocza dróg. Porasta tam również brzegi stawów, rzek i innych zbiorników wodnych.
Łaciński człon jego nazwy tinctoria jest odniesieniem do używania kwiatów tych roślin do farbowania tkanin. Sprawdź co to za roślina nachyłek dwubarwny karłowy, jak powinna wyglądać jego uprawa, kiedy siać.
Nachyłek dwubarwny karłowy wygląd morfologiczny.
Nachyłek dwubarwny jest szybko rosnącą, jednoroczną rośliną zielną o zwartym pokroju. Dorasta do wysokości ok. 40 cm. Nachyłki tworzą proksymalne i pierzastopodzielone liście (zwykle 1 lub 3-pierzaste). Liście rosną coraz rzadziej ku górze.
Rośliny te tworzą też małe kwiatki zebrane w kwiatostanowy typu koszyczek. Kwiatki te wyrastają na cienkich szypułkach porozgałęzianych na łodydze głównej. Na każdej takiej łodydze głównej wyrasta wiele kwiatów w formie koszyczka o średnicy ok. 2,5–3 cm. Płatki kwiatowe mają kolor słonecznikowo-żółty z nieregularnymi brązowymi środkami z których wystają długie języczki.
Krańcowe kwiaty na obrzeżu w koszyczku są żółte lub pomarańczowe, niekiedy też z brązową podstawą. Natomiast kwiaty środkowe mają kształt rurkowaty i kolor zwykle ciemnoczerwony z brązowym pierścieniem. Inne źródła dodają, że kwiaty zachyłka dwubarwnego mają też jasnożółte brzegi. Natomiast różnej wielkości środek jest bordowy do brązowego, czasem też czerwony.
Ostatnio coraz większą popularność zyskuje też odmiana ‘Roulette’ o kwiatach pręgowanych żółtymi paskami na ciemnoczerwonym tle. Odmiana ta wygląda, jakby miała tygrysie złote paski na mahoniowym podłożu. Inna równie ciekawa odmiana 'Złoty Karzeł’ rośnie na wys. 20 cm i tworzy bardziej żółto-złote kwiatostany. U jeszcze innych odmian zachyłków kwiaty są też jednobarwnie żółte lub dwubarwne z większą ilością koloru pomarańczowego.
Kwiaty nachyłka dwubarwnego mają zwykle wielkość ok. 2,5-4,5 cm. Zakwitają w połowie lata w czerwcu i sierpniu. Ich kwitnienie kończą dopiero pierwsze jesienne przymrozki. Po przekwitnięciu tworzą owoce w formie małej, cienkiej i wrzecionowatej niełupki.
Kiełkuje ona jeszcze jesienią i zimuje jako niska rozeta. Jeśli warunki pogodowe są kiepskie, kiełkuje wtedy dopiero wczesną wiosną. Nachyłek jest opisywany jako roślina jednoroczna, jednak niektóre osobniki mogą też wegetować, jako rośliny dwuletnie. Rosną wtedy większe i kwitną dopiero w drugim roku wegetacji.
Nachyłek dwubarwny karłowy wykorzystanie i rozmnażanie.
Nachyłek dwubarwny jest popularnym kwiatem ozdobnym na klomby i rabaty oraz jako kwiat cięty. Jest ceniony, jako idealna roślina do dekoracji krajobrazu ogrodowego i parkowego, zarówno wiejskiego, jak i miejskiego. Obsadza się nim kolorowe kwietne klomby i rabaty. Dobrze prezentuje się przy tym na tle innych roślin o kwiatach mniej intensywnych kolorów.
Nachyłki rosną w zwartych kępach i kwitną od połowy lata, do pierwszych przymrozków. Są łatwe w uprawie i mało wymagające, a do tego bardzo odporne na choroby i szkodniki. Ni trzeba się nimi zbytnio przejmować w ogrodzie. Preferują stanowiska w pełnym słońcu, z przepuszczalną i żyzną glebą. Cień i półcień hamuje niestety ich kwitnienie i robią się wybujałe.
Nachyłki dwubarwne najlepiej rozmnażać za pomocą nasion, które wysiewamy wiosną lub jesienią. Rośliny te są również doskonale samosiejne. Podczas kwitnienia wymagają jednak podparcia w miejscach odsłoniętych o silnych wiatrach. Bez tego mogą kłaść się na ziemi. Nachyłkami można też obsadzać granice ogrodów i posesji, płoty, altany, ściany budynków itp.
Są znakomite także w dużych nasadzeniach. Kwiaty te doskonale prezentują się również na pierwszym planie, na tle wyższych krzewów i drzew ozdobnych, szczególnie iglastych. Znakomicie pasują także w ogrodach rustykalnych, naturalistycznych i wiejskich oraz na tzw. kwietne łąki. Naturalizują się bezproblemowo z dzikimi kwiatami w ogrodach wiejskich, na łąkach i przydrożach.
Jest to więc również skuteczny kwiat na rabaty wzdłuż chodników czy dróg miejskich. Nachyłek dwubarwny doskonale sprawdzi się przy tym na obszarach ubogich i suchych bez podlewania.
Nachyłek dwubarwny karłowy do wyrobu barwnika.
Kwiaty nachyłka dwubarwnego używa się też do wytwarzania barwnika, dlatego ma drugą nazwę nachyłek barwierski. Amerykańscy Indianie Zuni tradycyjnie wykorzystują te kwiaty do wyrobu mahoniowo-czerwonego barwnika, którym koloryzują przędzę.
Zuni są rdzennymi Indianami z plemienia Pueblo, zamieszkującymi dolinę Zuni w Nowym Meksyku. Dawniej Indianie Pueblo używali też kwiaty nachyłka dwubarwnego do robienia gorącego napoju, jako namiastki kawy. Pito go do momentu przywiezienia prawdziwej kawy przez Europejczyków po odkryciu Ameryki.
Kobiety indiańskie piły również ten napar, gdy chciały urodzić dziecko płci żeńskiej. Należy to jednak traktować wyłącznie w kategorii lokalnych ludowych przesądów. Nie ma bowiem żadnych dowodów naukowych na taka skuteczność.
Nachyłek dwubarwny karłowy uprawa.
Nachyłek dwubarwny wykorzystuje różne typy gleb. Jednak preferowanymi są głównie przepuszczalne podłoża piaszczyste, gliniaste i suche. Dobrze radzi sobie nawet na bardzo słabych glebach piaszczysto-kamienistych. W swoim rodzimym rejonie występowania w Ameryce Płn. rośnie często m.in. na poboczach dróg i pól. Preferuje pełne słońce, choć wytrzyma też w miejscach częściowo zacienionych.
Słabiej jednak wtedy kwitnie. Najkorzystniejsze dla tych kwiatów jest miejsce suche do takiego o średniej wilgotności, mające glebę dobrze osuszoną i pełne słońce. Ogólnie zachyłek toleruje też niezbyt mocną wilgoć. Choć są to rośliny naturalnie odporne na suszę, lubią też jednak obszary z regularnymi opadami deszczu.
Nachyłek nie wymaga mimo to wysokiej wilgotności podłoża i bardziej sprzyjają mu okresowe susze, niż intensywne deszcze. Środkowoeuropejski klimat, jaki mamy w Polsce bardzo im ogólnie służy. Nie należy stosować wobec nich intensywnego dodatkowego podlewania.
Nie jest potrzebne, a może wywołać choroby grzybowe. Nachyłek dwubarwny nie wymaga też nawożenia, które hamuje jego kwitnienie, na rzecz bujnego wzrostu liści. Kwiaty te warto za to również regularnie odchwaszczać, by mogły swobodnie rosnąć i kwitnąć.
Kiedy siać Nachyłek dwubarwny karłowy kiedy siać
Nachyłek dwubarwny można bardzo łatwy rozmnażać szczególnie za pomocą nasion. Nasiona najpierw trzeba wysiać w pomieszczeniu. Robimy to na 6-8 tyg. przed spodziewanymi ostatnimi wiosennymi przymrozkami. Młode, gotowe sadzonki tych roślin wysadzamy natomiast w bezpiecznym terminie po tych ostatnich przymrozkach.
Nasiona można też wysiać od razu do stałego podłoża bezpośrednio na zewnątrz w ogrodzie. Oczywiście robi się to jednak dopiero w czasie po ostatnich wiosennych przymrozkach, przez co sadzonki uzyskamy później. W trakcie letniej wegetacji należy potem szybko usuwać przekwitłe kwiatostany nachyłków dwubarwnych. Mocno inicjuje to bowiem dalsze dodatkowe kwitnienie tych roślin.
Unikniemy też ich niekontrolowanego samosiewu w ogrodzie. Nachyłek dwubarwny bardzo łatwo się bowiem samodzielnie rozsiewa w naszym klimacie. Przekwitłe kwiaty obcinamy więc nożyczkami, by nie uszkodzić roślin i wyrzucamy lub przeznaczamy na swoje nasiona. Trzeba je tylko dosuszyć i wydobyć z nich potem nasiona. To idealne rozwiązanie na przyszły sezon.
Nachyłek dwubarwny karłowy problemy uprawowe.
Nachyłki dwubarwne są bardzo odpornymi roślinami. Mogą przecież rosnąć nawet w stanie dzikim. Ogólnie nie notuje się u nich więc jakichś większych problemów z pasożytami czy chorobami roślin. Wyższe osobniki mogą za to wymagać podpierania i podwiązywania.
Będzie to konieczne szczególnie, gdy uprawiamy je na otwartym i przez to bardziej wietrznym terenie. Dlatego stanowisko dla zachyłków w Naszym ogrodzie wybieramy osłonięte od wiatrów.