W Polsce popularnym dzikim ptakiem przydomowym jest niepozorny szaro-brązowy wróbel zwyczajny, zwany też domowy (Passer domesticus). Ale w niektórych innych miejscach świata, takie małe ptaszki wróblowate bywają o wiele piękniejsze w ubarwieniu. Kardynał szkarłatny (Cardinalis cardinalis) to jeden z takich najpopularniejszych gatunków ptaków przydomowych w USA.
Konieczne przeczytaj wszystko na temat kardynał szkarłatny ptak ciekawostki opis. Jeszcze dziś sprawdź, gdzie zamieszkuje i jak wspaniale wygląda ten mały ptaszek. Poznaj interesujące fakty o tych ptaszkach, w tym dlaczego samce tego gatunku są czerwone oraz gdzie i dlaczego migrują.
Kardynał szkarłatny ptak stanowisko systematyczne.
Cardinalis cardinalis Kardynał szkarłatny lub północny jest gatunkiem małego ptaszka zaliczanego do rodziny kardynałów (Cardinalidae), podrzędu Śpiewające (Oscines) i rzędu wróblowych (Passeriformes). Z kolei infragromada tego gatunku to ptaki neognatyczne (Neognathae), podgromada Neornithes oraz gromada ptaki (Aves). Polski element nazwy gatunkowej tego ptaka „szkarłatny” nadano mu w związku z charakterystycznym ubarwieniem właśnie w tym kolorze.
Natomiast angielska nazwa gatunkowa to Northern Cardinal jest odzwierciedleniem jego miejsca występowania. Do chwili obecnej wyróżniono 19 podgatunków kardynałków. Są one związane głównie z konkretnym miejscem ich występowania (endemiczność) – np. kardynał jukatański czy kardynał kalifornijski. Kardynał jest też ptakiem stanowym aż 7 stanów USA – Illinois, Indiana, Kentucky, Północna Karolina, Ohio, Wirginia, Zachodnia Wirginia.
Kardynał szkarłatny ptak występowanie i siedlisko.
Ptaki kardynał szkarłatny (Cardinalis cardinalis) zamieszkuje w południowo-wschodniej Kanadzie, przez wschodnie Stany Zjednoczone od Maine do Minnesoty. Jego zasięg sięga jednak aż po Teksas i na południe przez meksyk, Belize i Gwatemalę. Jest to również gatunek introdukowany w kilku miejscach takich, jak Bermudy (jeszcze w 1700 r.), Hawaje, południowa Kalifornia i południowa Arizona. Jego ulubionym siedliskiem są lasy, ogrody, zarośla i ogólnie tereny podmokłe.
Kardynał szkarłatny wygląd morfologiczny.
Kardynał to średniej wielkości ptak śpiewający wróblowaty o dł. ciała 21-23,5 cm i rozpiętości skrzydeł 25-31 cm. Masa ciała dorosłych wynosi 33,6-65 g, średnio 44,8 g. Samce są jednak średnio nieco większe od samic. Dorosły samiec ma olśniewający, szkarłatno-czerwony kolor z czarną maską na przodzie głowy wokół oczu, sięgającą do górnej części klatki piersiowej. Kolor staje się natomiast ciemniejszy na grzbiecie i skrzydłach. Z kolei samice są płowe z przeważnie szarobrązową tonacją.
Mają też lekki czerwonawy odcień na skrzydłach, grzebieniu i piórach ogonowych. Maska na twarzy samic jest szara do czarnej i jest mniej zaznaczona, niż u samców. Obie płcie posiadają ponadto wydatne, wzniesione grzebienie i jasne dzioby w kolorze koralowym. Dzioby mają przy tym kształt stożka i są mocne. Młode ptaki, zarówno samce, jak i samice do jesieni wykazują ubarwienie podobne do dorosłych samic. Jesienią linieją i wyrastają im już opisane wyżej pióra dorosłe zgodne z płcią.
Nogi i stopy kardynałów mają kolor ciemnoróżowo-brązowy. Tęczówka oczu jest brązowa. Intensywny kolor upierzenia samców pochodzi z czerwonych i żółtych barwników karotenoidowych zawartych w diecie. Karmione tylko żółtymi pigmentami, samce przybierają bladoczerwony kolor. Są też bardzo rzadkie obserwacje żółtych kardynałów. Jest to cecha zwana ksantochroizmem i wiąże się z brakiem enzymu do tej konwersji.
Dziób i pióra (z wyjątkiem czarnej maski na przodzie głowy) są wtedy żółte. Zimą zarówno samce, jak i samice często puszą swoje pióra puchowe, siedząc na gałęziach. Służy to zatrzymaniu ciepłego powietrza jak najbliżej ciała i nie dopuszczaniu dotarcia powietrza zimnego. Nogi i łapy prawie wszystkich ptaków są cienkie i pozbawione piór, przez co są podatne na szybką utratę ciepła. Dlatego ptaszki te często na zmianę wkładają też jedną nogę w głąb nastroszonych piór, aby utrzymać je w cieple. Stoją wtedy tylko na jednej nodze.
Ptak kardynał szkarłatny ekologia.
Kardynały szkarłatne to terytorialne ptaki śpiewające. Samce śpiewają głośnym, czystym gwizdem ze szczytów drzew lub innych wysokich miejsc. Oznajmiają i bronią w ten sposób swojego terytorium. Przeganiają inne samce wkraczające na ich terytorium. Mogą przy tym pomylić swój wizerunek na różnych odblaskowych powierzchniach, traktując go, jak obcego samca.
Walczą wtedy bezlitośnie ze swoim odbiciem. Pieśni samców tych ptaków różnią się regionalnie. Połączone pary często podróżują razem. Obie płcie śpiewają wyraźne, gwizdane schematy pieśni, które powtarzają się kilkakrotnie, a następnie je urozmaicają. Kardynałki często wydają też charakterystyczny dźwięk alarmu, krótki metaliczny dźwięk chip chip. To wezwanie jest często wydawane, gdy drapieżniki zbliżają się do gniazda. Ma to ostrzec samicę i pisklęta.
Częstotliwość i głośność tych nut wzrasta wraz ze wzrostem zagrożenia. Podobne dźwięki są też wykorzystywane przez pary kardynałków do wzajemnego lokalizowania się, zwłaszcza w godzinach zmierzchu, gdy maleje widoczność. Pieśni obu płci kardynałków, choć nierozróżnialne dla ludzkiego ucha, są jednak dymorficzne płciowo. Sugeruje się, że wynika to z różnic w poziomie hormonów obu płci.
Kardynał szkarłatny dieta.
Dieta kardynałków składa się głównie (do 90%) z nasion chwastów, zbóż i owoców. Żerują przy tym naziemnie, znajdując pożywienie podczas skakania po ziemi wokół drzew i krzewów. Zjadają też jednak okazyjnie łapane przy tym ślimaki i owady, w tym chrząszcze, cykady czy koniki polne. Swoje młode karmią natomiast prawie wyłącznie łapanymi owadami.
Inne popularne produkty obecne w ich diecie to kukurydza i owies, nasiona słonecznika, kwiaty i kora wiązów. Okazyjnie piją też sok klonowy, wybierając go z dziur drążonych w pniach przez dzięcioły i szkodniki. W miesiącach letnich preferują jednak nasiona, które mogą łatwo znaleźć i wyłuskać.
Stają się natomiast znacznie mniej selektywne, gdy zimą zaczyna brakować pokarmu. Przyciągają je tez bardzo nasiona krokosza barwierskiego, sypane do karmników zimą. Na kardynałki polują natomiast różnorodne lokalne drapieżniki amerykańskie, jak sokoły, jastrzębie, orły i bieliki czy sowy. Na ich pisklęta polują też węże sójki, wrony, sroki, wiewiórki, lisy czy koty domowe.
Kardynał szkarłatny ptak rozród.
Ptaki te mogą kojarzyć się w pary na kolejne lata. Niektóre rozstają się też między porami roku, lub wybierają nowego partnera, gdy stary partner straci życie. Ustalone pary zazwyczaj pozostają jednak razem przez cały rok, choć niekoniecznie są w 100% monogamiczne. Badania DNA różnych populacji wykazały, że 9 do 35% piskląt nie zostało spłodzonych przez partnera danej samicy. Połączone pary czasami śpiewają razem przed zagnieżdżeniem się.
Podczas zalotów mogą również inaczej zacieśniać więzi. Samiec zbiera wtedy pożywienie i przynosi je samicy, karmiąc ją od dzioba do dzioba. Jeśli krycie się powiedzie, to karmienie partnera może być kontynuowane dalej nawet przez cały okres inkubacji jaj. Budową gniazda zajmuje się gównie samica. Natomiast samiec znosi jej materiał. Gniazdo jest formowane w kształt filiżanki, w gęstym krzewie lub lub niskim drzewie 1-3 m nad ziemią.
Gniazdo takie składa się z czterech warstw z równych materiałów – gałązek, liści, igieł, kory, traw, a nawet mogą tam znaleźć się i śmieci. Budowa gniazda zajmuje zwykle 3-9 dni. Gotowe gniazdo ma 5,1-7,6 cm wysokości i 10,1 cm średnicy, przy średnicy wewnętrznej ok. 7,6 cm. Kardynałki zwykle nie używają swych gniazd więcej, niż raz. Do gniazda składane są 3-4 jaja, po 1 do 6 dni po zakończeniu jego budowy. Jaja są białe z odcieniem zielonym, niebieskim lub brązowym oraz lawendowymi, szarymi lub brązowymi plamkami.
Plamki te są grubsze wokół większego końca jaja. Jaja mają wielkość ok. 26 mm x 19 mm. Ich wysiadywanie czyli inkubacja trwa 12-13 dni i robi to głównie samica. Każdego roku odbywa się 2 do 3, a nawet 4 lęgów. Samiec opiekuje się i karmi każdy lęg, podczas gdy samica wysiaduje następne lęgi jaj. Najstarszy dziki kardynałek opisany przez badaczy żył co najmniej 15 lat i 9 miesięcy. Natomiast w hodowli najstarszy osobnik osiągnął 28,5 lat.
Kardynał szkarłatny ptak związek z ludźmi.
Ludzie podziwiają te ptaszki za ich cudowne ubarwienie i chętnie zwabiają je do karmników. Takie karmienie przydomowe przez ludzi jest ogólnie korzystne. Jest to co prawda gatunek określony jako najmniej zagrożony na Czerwonej Liście IUCN. Jego szacowany globalny zasięg to 5 800 000 km2, a całą populacja wynosi ok. 100 mln osobników.
Wydaje się, że populacje kardynałków pozostają stabilne. Nie są zagrożone spadkiem populacji u o ponad 30% w ciągu 10 lat lub trzech pokoleń. W USA gatunek ten jest jednak objęty specjalną ochroną prawną na mocy ustawy Migratory Bird Treaty Act z 1918 r. Na mocy tego prawa zakazuje się też ich sprzedaży jako ptaków klatkowych.
Kardynałki są ponadto chronione Konwencją o ochronie ptaków wędrownych w Kanadzie. Pojmanie ich, zabijanie lub posiadanie jest nielegalne, a naruszenie prawa podlega karze grzywny do 15 000 USD i pozbawienia wolności do 6 miesięcy.
