W naszych ogrodach bardzo często robią szkody uciążliwe ślimaki. Co prawda te bezkręgowce są też pożytecznymi destruentami, rozkładającymi martwe szczątki i przerabiającymi resztki glebowe, ale często wyrządzają nam też niepowetowane szkody w uprawach na działkach i w ogrodach. Objadają niekiedy nawet całe rośliny, trzeba je więc wtedy koniecznie wyłapać i usnąć. Jednak jak to zrobić bez użycia szkodliwej chemii? W Twoim ogrodzie grasuje plaga ślimaków? Konieczne przeczytaj, jak zwalczać ślimaki w ogrodzie. Jeszcze dzisiaj sprawdź, jakimi metodami sobie z nimi skutecznie poradzić.
Ślimaki są pożyteczne, ale niekiedy są też szkodnikami w ogrodzie.
Bezkręgowce te są pożytecznymi destruentami i niektóre są nawet pod ochroną z tego powodu. Niestety objadają też warzywa, zioła, truskawki i poziomki, a także kwiaty i rośliny ozdobne. Największe szkody robią wiosną, zjadając młode, kiełkujące i wschodzące pędy. Często niszczą w ten sposób nawet całe rośliny, zjadając je i powodując ich usychanie. Jeśli w ogrodzie będziemy mieli zbyt dużą plagę ślimaków, bez konieczności ich zwalczania się nie obejdzie. Jeśli to zaniedbamy, nasze uprawy staną się wtedy poważnie zagrożone wyginięciem i uszkodzeniami. Ślimaki najlepiej jest przy tym zwalczać metodami naturalnymi, zamiast używać środki chemiczne.
Charakterystyka Gastropoda, które ślimaki są najgroźniejsze?
Ślimaki (Gastropoda) tworzą dwie grupy: 1) ślimaki oskorupione, czyli mające muszlę i 2) nagie, czyli bezmuszlowe lub mające tylko szczątkowy fragment muszli w płaszczu grzbietowym. Ślimaki oskorupione w naszym klimacie są mało szkodliwe w uprawach, poza niekiedy np. ślimakiem winniczkiem (Helix pomatia) w sprzyjających miejscach i warunkach. Jednak ślimaki nagie są już o wiele groźniejsze. W deszczowe lata i po słabych zimach mogą stać się wielką plagą, jako szkodnik upraw.
Ślimaki te nie posiadają muszli, więc nie mogą w niej chronić się przed wysychaniem, upałem i mrozem. Najwięcej jest więc ich w ogrodach i na plantacjach mających na swoim terenie lub w pobliżu odpowiednie kryjówki. Narażone na inwazję szkodliwych ślimaków są, więc plantacje i ogrody wilgotne, zarośnięte krzewami, zacienione, mające obok zaniedbane i dzikie nieużytki, zlokalizowane przy miedzach, rowach i studzienkach kanalizacyjnych, piwnicach, kompostownikach, śmietnikach itp.
Kiedy ślimaki stają się szkodnikami?
Szkodliwość ślimaków ujawnia się zależnie od ważnych czynników, takich jak – wilgotność i temperatura otoczenia, obfitość i jakość pokarmu, oraz inne warunki siedliskowe. Ponieważ ślimaki potrzebują dużej wilgotności, na żerowanie i rozród wychodzą pod wieczór i w nocy, głównie w deszczowe dni. W dzień siedzą nieaktywne pod liśćmi i poukrywane w darni, pod kamieniami i deskami. Najlepszą temperaturą dla ślimaków jest 10-20°C. Hibernują natomiast w temperaturach zbyt niskich (niżej -3°C) oraz za wysokich (ponad 30°C). Gdy zimą panują silne mrozy i brak śniegu, a latem jest upalna susza, ślimaki wtedy zdychają. Jednak przy w naszym dosyć deszczowym klimacie bywają ich duże ilości. Sprawdźmy, więc, jak zwalczać ślimaki w ogrodzie w skuteczny sposób.
Jak zwalczać ślimaki w ogrodzie – profilaktyka antyślimakowa
Zwalczanie ślimaków to ostateczność. Najpierw należy przede wszystkim zapobiegać ich inwazjom na plantacji, w ogrodzie. Profilaktyka antyślimakowa obejmuje głównie następujące zabiegi: regularne wykaszanie pobliskich rowów, zarośli i trawników, odchwaszczanie (szczególnie likwidacja pokrzyw), osuszanie terenu wokół upraw, natychmiastowe usuwanie chwastów i innych resztek, oraz kompostowanie ich z dala od upraw. Należy likwidować potencjalne siedliska, schowki i miejsca rozrodu ślimaków. Ślimaki i ich jajeczka zlikwiduje też utrzymywanie stale dobrze przewietrzanej struktury gleby. Ogród trzeba więc często hakać, spulchniać i grabić. Dookoła całej plantacji/działki należy też sypać pasy ochronne z trocin, wapna niegaszonego, popiołu, tłuczonych skorupek jaj, lub jęczmiennych plew. Bariera taka utrudni ślimakom przejście na działkę. Zapory te trzeba jednak odnawiać.
Jak zwalczać ślimaki w ogrodzie – ekologiczne zwalczanie ślimaków
Ekologiczne zwalczanie ślimaków w ogrodzie to najlepsze rozwiązanie. Najprostszą metodą jest oczywiście ich ręczne zbieranie i wyrzucanie żywych bardzo daleko od posesji. Najlepiej wyłapywać je rano po deszczu lub wieczorem, bo wtedy żerują z dala od kryjówek. Metoda ta jest jednak pracochłonna i przez to nieopłacalna na plantacjach i w większych ogrodach. Dlatego lepiej jest ustawić w różnych punktach działki specjalne pułapki na ślimaki. Mogą to być np. położone w wilgotnych miejscach deski, płyty pilśniowe lub chodnikowe, czy dachówki.
Warto też włożyć pod nie warzywa, które lubią jeść ślimaki – liście sałaty i kapusty, obierki z ziemniaków i marchwi, czy otręby zbożowe. Codziennie rano należy odkrywać pułapki i usuwać stąd ślimaki. Można też w różnych punktach ogrodu powkopywać na głębokość ok. 1 cm poniżej powierzchni ziemi słoiki napełnione poniżej połowy wysokości piwem. Ślimaki lubią piwo i masowo są wtedy wabione jego zapachem do słoików pułapek. Wystarczy potem tylko codziennie opróżniać z nich słoiki.
Inny domowy sposób ekologicznego usuwania ślimaków z upraw to posypywanie hodowanych tam roślin fusami z kawy i spryskiwanie ich rozcieńczoną kawą. Ślimaki i wiele innych szkodników upraw uciekają od tego zapachu. Podobnie podziała też specjalny kupny żel na ślimaki, od niedawna dostępny na naszym rynku. Żel ten jest do tego w pełni ekologiczny, bo oparty wyłącznie na składnikach naturalnych. Omówione metody zwalczania ślimaków są, więc całkowicie bezpieczne dla roślin, zwierząt i ludzi.
Rośliny naturalnie odstraszające ślimaki
Niektóre gatunki roślin mają zdolności do odstraszania ślimaków i innych szkodliwych bezkręgowców w ogrodzie. Ślimaki nie znoszą ich zapachu (olejki eteryczne), niejadalnych liści, niekiedy też substancji trujących. Uciekają, więc i trzymają się z dala od takich miejsc. Takie rośliny są, więc dla ślimaków naturalną barierą ochronną. Dlatego warto sadzić takie rośliny dookoła działki i pomiędzy uprawy. Skutecznie odstraszy to ślimaki i powstrzyma je przed wchodzeniem na teren upraw. Wśród gatunków roślin odstraszających ślimaki można wymienić np.: czosnek, cebulę zwyczajną, szałwię lekarską, gorczycę, majeranek, tymianek, nasturcje, lawendę wąskolistną, krwawnik pospolity, trybulę ogrodową, floksy, (czyli płomyk wiechowaty), wilczomlecza mirtowatego, bodziszka wspaniałego, liliowca ogrodowego, przywrotnika ostroklapowego, wiesiołka krzewiastego oraz rozchodniki. Ślimaki bezmuszlowe bardzo nie lubią też kilku odmian kwiatów nazywanych funkiami – 'Big Daddy’, 'Blue Angel’ oraz 'Cherry Berry’.
Jak zwalczać ślimaki w ogrodzie – chemiczna eliminacja ślimaków w ogrodzie.
Ostatecznie możliwe jest też chemiczne zwalczanie ślimaków w ogrodzie i na działce. Zawsze lepiej jednak unikać środków chemicznych do zwalczania szkodników, ponieważ nie są obojętne dla naszego zdrowia i środowiska. Mogą też niszczyć niepotrzebnie wiele innych pożytecznych organizmów. Zawsze zaleca się więc stosować zapobiegawczą prewencję, a preparaty chemiczne użyć dopiero wtedy, gdy nic innego nie skutkuje, gdy zawiodą metody naturalne. Najpopularniejszym u nas preparatem do chemicznego zwalczania ślimaków w ogrodach i na działkach jest np. Snacol, granulat oparty na bazie substancji czynnej metaldehydu. Granulki Snacolu wystarczy rozsypać późnym popołudniem lub wieczorem między roślinami i ślimaki pozdychają. Trzeba jednak pamiętać, by zachować przy tym ostrożność i nie dopuszczać wtedy w to miejsce dzieci oraz zwierząt domowych. Należy też postępować zgodnie z zaleceniami podanymi na etykiecie użytego środka.
Jak zwalczać ślimaki w ogrodzie – co należy jeszcze wiedzieć?
Na koniec warto dodać, że ślimaki nie stanowią wyłącznie zagrożenia dla upraw. W środowisku naturalnym te popularne bezkręgowce są też bowiem ważną i nieodzowną grupą destruentów. Organizmy określane tym mianem likwidują martwe resztki roślin i zwierząt, zjadając je. Uczestniczą też przez to w aktywnym tworzeniu kompostu i gleby. Dlatego w rozsądnej ilości ślimaki są, więc nieodzowne w każdym ekosystemie. Ich nadmiar lepiej, więc zwalczać bez używania chemii, a więc ekologicznie.
