Kto zjada szkodniki?

Szkodniki bywają niezwykle uciążliwe. Można je jednak skutecznie zwalczać. Aby nie używać do tego trującej chemii, warto poznać pożyteczne zwierzęta, które się nimi żywią. Można też użyć wirusy, bakterie czy grzyby, które je potencjalnie zaatakują, jako czynniki chorobotwórcze. Chcesz wiedzieć, jakie zwierzęta są bardzo pożyteczne? Które z nich mogą ochronić uprawy? Konieczne przeczytaj ten artykuł i jeszcze dziś sprawdź – kto zjada szkodniki?

Szkodniki stanowią nie lada problem w ogrodach i uprawach na całym świecie.

Większość z nich to niezwykle uciążliwe owady różnych gatunków, pajęczaki, czy ślimaki. Można je oczywiście zwalczać chemicznie, stosując takie właśnie środki ochrony roślin. O wiele lepiej jest jednak ze szkodnikami walczyć w sposób ekologiczny. Pomogą nam w tym przede wszystkim zwierzęta żywiące się między innymi także szkodnikami.

Przykładowo jest wiele ssaków żyjących na ziemi, takich jak mrówkojady olbrzymie, pancerniki i ryjówki, które zjadają owady. Większość z nich jest wyposażona w fizyczne adaptacje, które im w tym pomagają. Chodzi miedzy innymi o bardzo długie i lepkie języki, bystre oczy, echolokacja, czy duże ilości zębów.

Gady, takie jak jaszczurki i płazy, takie jak żaby i ropuchy, lubią przekąsić mrówki, gąsienice i inne owady. Niektóre szkodliwe owady są też chwytane z powietrza, przez inne latające stworzenia, jak ptaki i nietoperze. Także inne owady, jak ważki i chrząszcze drapieżne łapią i jedzą inne owady. Ważki w tym celu wzbijają się w niebo. Trzeba powiedzieć, że niewiele zwierząt lądowych nie je owadów, w tym szkodników. Nawet ludzie w niektórych częściach świata jedzą szkodliwe owady.

Przykładowo w Azji przyrządza się zaskakująco smaczne posiłki ze świerszczy, szarańczy i ogromnych larw chrząszczy. Są nawet rybki, które wykorzystują wypluwany i dobrze ukierunkowany strumień wody, aby strącić lecącego owada do wody i zjeść. Chcesz wiedzieć, jakie zwierzęta są bardzo pożyteczne? Które z nich mogą ochronić uprawy?

Konieczne przeczytaj ten artykuł i jeszcze dziś sprawdź – kto zjada szkodniki? Omawiane tu zwierzęta są owadożercami lub entoofagami, co oznacza, że owady stanowią dużą lub nawet wyłączną część ich diety. Poznajcie zatem zwierzęta, które owady mają w swoim menu.

Kto zjada szkodniki? – pająki.

Pająki dosłownie wszystkich gatunków, kształtów i rozmiarów uwielbiają jeść owady. Ich jad zarówno paraliżuje ofiarę, jak i rozpoczyna proces trawienia, ułatwiając pająkowi spożywanie posiłków. Trawią je w sposób zewnętrzny, czyli najpierw potraktują rozkładającym jadem, a potem wypijają zawartość.

Jedne pająki plotą sieci, w których czekają, aż owady wpadną w te lepkie pasma. Inne łapią owady niejako po drodze, a jeszcze inne czekają na nie na kolorowych kwiatach. Tak robią tzw. skakany, które mają nawet barwy maskujące tożsame z kolorem kwiatów, na których polują.

Gdy owad siądzie w poszukiwaniu pyłku czy nektaru, wtedy pająk skacze na niego i chwyta by zjeść. Jedna rodzina prawdziwie innowacyjnych pająków o nazwie Deinopidae, używa sznurkowych sieci do łapania owadów. Te pająki mają długie ciała jak patyki i splątują sznurki ze swojego pajęczynowego jedwabiu.

Rozciągają je potem na przednich nogach, a następnie zarzucają na ofiarę, jak lasso. Ogromne oczy pozwalają im dobrze widzieć nawet w ciemnych warunkach. Pająki sa nieocenione w chwytaniu potencjalnych szkodników upraw.

Kto zjada szkodniki? – mrówki.

Mrówki same w sobie potrafią być uciążliwymi szkodnikami, ale tylko, jeśli swe gniazdo usadowią w domu, obejściu czy w ogrodzie. Poza tymi strefami nie należy więc ich zwalczać, ponieważ ogólnie są owadami pożytecznymi w kwestii niszczenia szkodników. Polskie gatunki mrówek są drapieżne i żywią się owadami, ślimakami i innymi bezkręgowcami. Wśród nich ich łupem pada na pewno bardzo wiele potencjalnych szkodników.

Kto zjada szkodniki? – inne owady.

Drapieżnikami owadów, w tym szkodliwych, w dużej mierze są też inne owady. Wśród nich ważka jest po prostu mistrzem w łapaniu i zjadaniu innych przedstawicieli Insecta. Skrzydła ważki są potężne i pozwalają jej natychmiast zmieniać kierunek. Ważki mogą więc latać do tyłu, do przodu, w górę, w dół, w lewo i w prawo.

Mogą też unosić się w powietrzu lub latać z prędkością niemal 100 km na godzinę. Mają bystry wzrok i natychmiast chwytają inne owady w powietrzu. Zjadają takie szkodniki, jak: komary, motyle, muchy, inne ważki, a nawet mniejszych członków własnego gatunku. Ważka najpierw odgryza głowę ofiary, aby ją obezwładnić.

Potem zabiera ją na gałąź, odcina skrzydła i zjada ją od głowy do ogona. Podobnie polują też pożyteczne owadożerne modliszki, których w Polsce mamy tylko jeden gatunek modliszkę zwyczajną. Bardzo pożytecznymi tępicielami szkodników owadzich w ogrodzie, na polach i sadach, są też liczne gatunki chrząszczy, w tym szczególnie biegaczowate.

Nie sposób nie wymienić także biedronki siedmiokropki, która pożera tysiące szkodliwych mszyc. Poluje na nie zarówno jej forma dorosłego imago, jak i postaci larwalne. Biedronki również są przy tym chrząszczami. Uwaga jednak, ponieważ wśród chrząszczy są także i gatunki szkodliwe, żerujące na roślinach uprawnych (np. stonki).

Kto zjada szkodniki? – ropuchy i żaby.

Te płazy wręcz słyną ze swego pożytecznego niszczenia szkodników. Zjadają uciążliwe w uprawach mrówki, larwy motyli, chrząszcze, muchy czy pająki. Ich licznym łupem padają też oczywiście żarłoczne ślimaki i wiele innych szkodników. Z kolei żaby wodne niszczą w ten sposób całe mnóstwo larw komarów, rozwijających się w wodzie.

Niesprawiedliwym mitem jest natomiast, że ropuchy zjadają truskawki, bo płazy nie żywią się owocami. Zarówno nasze żaby, jak i ropuchy są pożytecznymi drapieżnikami bezkręgowców.

Kto zjada szkodniki? – niektóre gady.

Gady żywią się zarówno owadami, jak i ślimakami, ptakami, ssakami, płazami czy innymi gadami i rybami. Szczególnie niektóre mniejsze jaszczurki w swoim menu mają jednak głównie owady i ślimaki. Z egzotycznych gatunków można wymienić np. jaszczurkę rogatą, mieszkankę ekosystemu pustyni i półpustyni w Ameryce.

Ten owadożerca jest specjalistą od mrówek żniwiarzy, ale zjada też inne owady, w tym wiele szkodników upraw. W Polsce mamy kilka bardzo pożytecznych pod tym względem jaszczurek: zwinka, żyworodna i beznogi padalec. Dobrze mieć je zamieszkałe w swoim ogrodzie.

Ptaki.

Ptaki są jednymi z najlepszych tępicieli szkodników upraw. Najwięcej ich zjadają gatunki owadożerne, jak np. jaskółki, jeżyki, sikory, pliszki czy muchołówki. Jedzą je również rudziki, kopciuszki, zięby, kosy, szpaki, kowaliki, pełzacze, wilgi, dzierzby, pokrzewki.

Między innymi szkodliwe owady znajdują się także w menu czubatych dudków, cudnie śpiewających słowików, drozdów, wróbli czy kukułek. Bardzo pożyteczne pod tym względem są tez oczyliście wszystkie dzięcioły. Żywią się bowiem w głównej mierze szkodnikami drzew.

Nietoperze.

Te zwierzęta dzielą się na dwie grupy: nietoperze owocożerne i owadożerne. Oczywiście to nietoperze owadożerne są pożytecznymi zjadaczami szkodników owadzich. Prowadza nocny tryb życia, polując wtedy w locie na owady. Niszczą wiele szkodników i nie tylko. Ich łupem padają też dokuczliwe komary i muchy. W Polsce mamy wyłącznie gatunki nietoperzy owadożernych i wszystkie są pod ochroną.

Mrówkojady.

Mrówkojad to duży egzotyczny owadożerca występującego w Ameryce Środkowej i Południowej. Jego pożywieniem są mrówki i termity. Ma długi wąski pysk, która ukrywa lepki, kolczasty język o dł. ok. 60 cm. Używa tego języka do sondowania wnętrza kolonii mrówek i termitów i chwytania ich. Najpierw jednak rozrywają te gniazda swoimi potężnymi pazurami przednich nóg.

Co ciekawe, gigantyczny mrówkojad nie wytwarza jednak przy tym kwasu żołądkowego, jak inne ssaki. Wykorzystuje więc piasek i twarde fałdy w żołądku, aby pomagały w trawieniu. Choć zwykle decyduje się na ucieczkę, osaczony przez drapieżniki mrówkojad jest groźnym przeciwnikiem. Obserwowano nawet, że może zabić jaguara.

Zwierzęta te dorastają do ponad 2 m dł. i stają na tylnych łapach. Potrafią też ciąć przednimi pazurami w obronie. Podobnie do mrówkojadów żerują też amerykańskie pancerniki oraz żyjące w Afryce i południowej Azji pangoliny, zwane też łuskowcami.

Kolczatki.

Podobnie jak wiele innych entomofagów, kolczatka ma ryjkowaty pysk i długi, lepki język. Na pysku ma też receptory wykrywające pola elektryczne i ciśnienie mechaniczne. Chwyta nim owady i inne bezkręgowce. To niezwykle dziwne stworzenie, jest jednym z dwóch gatunków ssaków składających jaja (obok dziobaka).

Zapada w stan hibernacji, nawet gdy jest ciepło i chodzi dużo owadów. W tym czasie spada im temp. ciała. Ciało ma długie, grube kolce i kolczatka zwija się jak pancernik lub łuskowiec, aby odstraszyć drapieżniki. Kolczatki też mają potężne pazury do rozrywania gniazd ofiar. Są jednak wybredne odnośnie pokarmu.

Lubią jaja, poczwarki i owady, ale unikają termitów i mrówek wydzielających cuchnące wydzieliny. Najchętniej zjadają larwy chrząszczy skarabeuszy, ale mają małe pyszczki, więc muszą je najpierw rozerwać.

Surykatki.

To zwierzęta podobne do mangust czy kun, żyjące w Afryce. Żyje w stadach liczących ok. 30 osobników. Są to zwierzęta wszystkożerne, ale ich głównym składnikiem diety są owady. Regulują więc ich liczebność (np. szkodnicze szarańczaki). Mają podwyższoną odporność na jad niektórych gatunków węży i skorpionów, na które chętnie polują.