Mają ogromne rogi, długą sierść i spojrzenie,w którym można się zakochać. Ich okrywa włosowa jest tak bujna, że nie potrzebują warstwy tłuszczu by ogrzać swoje ciało. Ich mięso jest smaczne, zdrowe i cenione na wszystkich kontynentach. Nie potrzebują zagrody i mogą przez cały rok stać na zewnątrz. Czy tak brzmi opis najlepszego bydła na ziemi? Nawet jeśli nie, to szkocka rasa wyżynna highland cattle uwielbiana jest przez wszystkich: od hodowców bydła, aż po tych którzy uwielbiają ich zdrową i smaczną wołowinę. Z naszego poradnika dowiecie się jak hodować bydło szkockie. Podpowiadamy, jakie warunki trzeba spełniać, by móc cieszyć się satysfakcją z hodowli coraz popularniejszego w Polsce bydła rasy highland cattle.
Bydło highland cattle – pochodzenie i opis rasy
Na początek, warto nieco przybliżyć historię szkockiej rasy wyżynnej, gdyż jest ona równie fascynując, jak pozostałe aspekty jej hodowli. Highland cattle to jedna z najstarszych ras bydła na świecie, a księgi zarodowe utworzone zostały dla tego gatunku już w 1885 roku. Bydło wywodzi się z lasów północnej i zachodniej Szkocji. Rasa ta, nawet dziś uważana jest za dziką, choć została częściowo udomowiona przez człowieka. Bydło to nie potrzebuje zagrody. Stoi wolno na pastwisku, a jego budowa ciała sprawia, że niestraszne mu mrozy, deszcze czy silny wiatr. Szkocka rasa wyżyna dzieli się na dwie linie: o czarnym i czerwonym ubarwieniu.
Jeśli chodzi o typowe cechy dla bydła mięsnego, highlandery charakteryzują się raczej średniej wielkości budową. Krowy osiągają wysokość w kłębie na poziomie 100-105 cm, byki mierzą maksymalnie 120 cm. Niewielki wzrost nie wpływa w żaden negatywny sposób na walory mięsne krów. Co ciekawe, było szkockie posiada ogromne roki, których rozpiętość może wynosić nawet 1,5 metra. Oznacza to, że rogi krowy szkockiej mogą być dłuższe od niej samej.
Jak hodować bydło szkockie?
Hodowla bydła szkockiego w Polsce
Wielu rolników zastanawia się, jak hodować bydło szkockie w kraju, w którym znacząca większość gospodarstw stawia na produkcję mleczną. W Polsce, inaczej niż na zachodzie Europy, wiąż sytuacji z dopłatami do hodowli bydła mięsnego jest niejasna. Państwa członkowskie UE mają pewną dowolność w decydowaniu, na co przeznaczą pulę pieniędzy z ramach Funduszy Strukturalnych. Jednak rynek bydła, ukierunkowany na produkcję mleczną, pochłania większą część dopłat. Polski Związek Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego nieustanie podejmuje działania, mające na celu skłonić rząd do dofinansowania krów mięsnych. Warto przywołać tu przykłady państw Europy Zachodniej, które już kilka dekad temu postawiły na wspieranie bydła mięsnego, celem zrównoważenia produkcji. Doprowadziło to do znacznego zwiększenia wartości rynku krów mięsnych i eksportu wołowiny.
Pocieszające może być to, że bydło rasy highland cattle nie ma zbyt dużych wymagań, dlatego nie generuje sporych kosztów i nakładów finansowych. Brak wspomnianej wcześniej zagrody należy traktować raczej symbolicznie, gdyż na zimę z pewnością przyda się zadaszona wiata, by bydło mogło się pod nią schować. Jednak inwestycje w obory i inne specjalistyczne pomieszczenia, nie są już koniecznością, jak w przypadku bydła mlecznego. Dzięki temu, dylemat pod tytułem: „Jak hodować bydło szkockie bez dopłat z UE”, nie jest aż tak uciążliwy.
Rozważając hodowlę bydła rasy highland cattle, warto wziąć pod uwagę fakt, że ewentualne, pierwsze dochody ze sprzedaży bydła, osiągniemy dopiero po 3-4 latach. Tyle czasu mija średnio, zanim jałówka osiągnie dojrzałość płciową i dojdzie do pierwszego ocielenia. Należy jednak pamiętać, że szkocka rasa wyżynna to bydło niezwykle długowieczne. Dzięki temu, jałówka może cielić się nawet przez kilkanaście lat. Rasa ta, ze względu na swój półdziki charakter, jest niezwykle odporna nie tylko na warunki atmosferyczne, ale także na choroby. Właśnie w tym tkwi tajemnica jej długowieczności. Bydło rasy highland cattle w dobry zdrowiu jest w stanie przeżyć ponad 20 lat. Jeśli chodzi o poród, w większości nie przysparza on problemów. Krowy cielą się samodzielnie, bez ingerencji człowieka. Bydło tej rasy jest niezwykle opiekuńcze, a krowy są z reguły bardzo dobrymi matkami i nie opuszczają cieląt.
Popularność szkockiego bydła górskiego na świecie
Bydło szkockie cięży się wielką popularnością z wielu względów, jednak szczególne znacznie ma jego całkowicie naturalny charakter. Rasa ta nigdy nie była poprawiana lub modyfikowana przez człowieka. Zarówno wygląd zewnętrzny, jak i walory mięsne bydła szkockiego nie są dziełem ludzkiej ingerencji. W porównaniu z najpopularniejszymi rasami krów mięsnych, wielokrotnie uszlachetnianymi i modyfikowanymi, bydło szkockie jest więc całkowicie naturalne. W opinii ekspertów, jest to główna przyczyna długowieczności oraz odporności krów rasy highland cattle.
Dobrą odpowiedzią na pytanie jak hodować bydło szkockie w Polsce, może być przykład coraz liczniejszych hodowli, jaką prowadzi w okolicy Koszęcina Dennis Piątek. Jego hodowla liczny niemal 300 sztuk bydła szkockiego i jest ukierunkowana na sprzedaż żywca i wołowiny. Stanowi jeden z wzorcowych przykładów hodowli highland cattle w Polsce, dając dowód na to, że bydło mięsne może być opłacalne także w naszym kraju. Co ciekawe, który tej rasy rozmnażają się zupełnie naturalnie. W hodowlach praktycznie nie stosuje się inseminacji. Jednak warto przygotować się na koszty, związane z zakupem buhaja, za którego zapłacić trzeba kilka tysięcy złotych.
Zazwyczaj, bydło szkockie samo znajduje sobie pożywienie, zjadając liście, owoce, młode pędy roślin i trawę. Zimą, zwłaszcza bardziej mroźną, należy wspomagać żywienie bydłom szkockiego, podając mu sianokiszonkę lub słomę. Hodowcy zachodzą w głowę, jak to możliwe, że bydło szkockie jest w stanie dawać tak zdrowe, chude i smaczne mięso. Wołowina rasy highland cattle jest praktycznie pozbawiona tłuszczu, charakteryzuje się niskim poziomem cholesterolu, przez co jej cena jest nawet o 50% wyższa niż cena wołowiny innych ras. Jeśli zastanawiają się Państwo, czy warto zainteresować się hodowlą bydła mięsnego i jak hodować bydło szkockie, będzie to najlepszy argument.
