Taraj (kot cętkowany)

Taraj lub Kotek cętkowany to rzadki i mało znany na świecie gatunek niewielkich kotowatych z rodzaju Prionailurus. Kotki mają podwójną wielkość jak nasze koty domowe i są do nich podobne wyglądem. Zwierzęta te mają obecnie status gatunku zagrożonego na Czerwonej Liście IUCN. Konieczne przeczytaj wszystko na temat kotek cętkowany Prionailurus viverrinus. Zobacz także gdzie żyje oraz jakim zwierzęciem jest taraj zwany też fishing cat.

Taraj cętkowany stanowisko systematyczne

Cętkowany kot z Azji (łac. Prionailurus viverrinus) zwany też taraj, fishing cat lub kot cętkowany, to gatunek ssaka drapieżnego należącego do rodziny kotowate (łac. Felidae). Pozostała systematyka Prionailurus viverrinus jest następująca: królestwo zwierzęta (łac. Animalia), typ strunowce (łac. Chordata), podtyp kręgowce (łac. Vertebrata), gromada ssaki (łac. Mammalia), podgromada ssaki żyworodne (łac. Theria), infragromada łożyskowce (Placentalia), rząd drapieżne (łac. Carnivora), rodzaj kotek (łac. Prionailurus). Do rodzaju kotek Prionailurus, prócz kotka cętkowanego Prionailurus viverrinus należą jeszcze tylko cztery inne gatunki kotowatych: kotek bengalski (łac. Prionailurus bengalensis), kotek wyspowy (łac. Prionailurus iriomotensis), kotek kusy (łac. Prionailurus planiceps) oraz kotek rudy zwany też rdzawym (łac. Prionailurus rubiginosus). Wszystkie te gatunki poza rejonem naturalnego występowania są mało znane i słabo rozpoznawalne. Mniej znane nazwy kotka cętkowanego to m.in.: bunbiral, khupya bagh, mach-baghrol, bagh dasha, bavuru pilli, handoon Deeva.

kotek cętkowany
fishing cat

Taraj występowanie i status ochronny

Kotek cętkowany (łac. Prionailurus viverrinus) zwany też taraj lub fishing cat w naturze bytuje na terenach namorzynowych, wzdłuż brzegów rzek, strumieni i jezior, na trzęsawiskach oraz w niedostępnych lasach tropikalnych południowej i południowo-wschodniej Azji. Koty te można obecnie spotkać na takich terenach w Pakistanie, w Indiach, Indonezji i Sri Lance. Gatunek ten znajduje się w ciężkiej sytuacji ekologicznej. Kotek cętkowany (łac. Prionailurus viverrinus) jest przez to od lat chroniony przepisami konwencji waszyngtońskiej CITES II. Kategorię jego zagrożenia na Czerwonej Liście IUCN określa się przy tym jajko EN, czyli „gatunek zagrożony”.

Polowanie na taraje jest obecnie zabronione w Bangladeszu, Kambodży, Chinach, Indiach, Indonezji, Birmie, Nepalu, Pakistanie, Sri Lance, Tajlandii. Przepisy łowieckie wobec tego gatunku zastosowano w Laosie. W Bhutanie i Wietnamie gatunek ten nie jest natomiast na razie chroniony, poza obszarami parków narodowych, rezerwatów i innych celowo chronionych. Wycinanie lasów tropikalnych, osuszanie terenów podmokłych i niszczenie naturalnych siedlisk kotka cętkowanego nadal sprzyja jednak jego stopniowej degradacji. Taraje są też celowo zabijane jako szkodniki oraz dla skór i mięsa ( w niektórych rejonach Azji mięso kotów i psów jest uważane za jadalne). Kotek cętkowany prawdopodobnie wymarł już na terenie Pakistanu i nadmorskich namorzynowych rejonów Indii.

kotek cętkowany
polujący taraj

Kotek cętkowany wielkość ciała

Kotek cętkowany (łac. Prionailurus viverrinus) zwany też taraj lub fishing cat osiąga długość ciała wynoszącą średnio 75 cm, przy czym ogon tych zwierząt ma dł. 30 cm (ogon jest krótki, sięga połowy do jednej trzeciej długości reszty ciała tego zwierzęcia). Natomiast ich wysokość w kłębie wynosi przeciętnie ok. 45 cm. Z kolei masa ciała kotka cętkowanego to ok. 8 kg. W sumie fishing cat jest około dwukrotnie większy od kota domowego.

Kotek cętkowany opis

Taraj (łac. Prionailurus viverrinus) ma krępe i zwinne ciało. Charakterystyczną cechą taraja są też silnie umięśnione i mocne nogi oraz nieco wydłużona głowa, o bardziej płaskim czole niczym u pantery. Uszy są małe, okrągłe i cofnięte bardziej na tył i boki głowy w porównaniu z kotem domowym. Co ciekawe i nietypowe u kotowatych, stopy taraja mają do tego błonę pławną, która ma im ułatwiać pływanie i polowanie w wodzie. Ich pazury są niekompletnie osłonięte. Koty te mają ponadto również doskonały wzrok, węch i słuch. W czaszce puszki mózgowe odpowiedzialne za te zmysły mają więc duże rozmiary. Uzębienie tych dzikich kotów ma typ tnąco-kruszący, co oznacza, że gryzą i tną mięso ofiar oraz przynajmniej w jakimś stopniu miażdżą je przed połknięciem wraz z kośćmi (jak wszystkie koty, ofiary pożerają zwykle wraz ze skórą, sierścią, piórami).

kot cętkowany

Na języku znajdują się brodawki. W uzębieniu znajduje się tylko jeden trzonowiec na każdej połówce szczęki. Sierść taraja ma kolor szary lub szaro-oliwkowy w ciemne cętki. Spód ich ciała jest biały, a tył uszu czarny z białymi plamami centralnymi. Natomiast ogon i kończyny są upstrzone w poprzeczne pręgowanie. Ułatwia to kotkowi cętkowanemu doskonałe krycie się w środowisku przed potencjalnymi ofiarami. Sierść kotka jest ponadto przystosowana do pływania podobnie jak jego łapy. Włosie jest szorstkie, a jego zewnętrzna warstwa zatrzymuje wodę, która dzięki temu nie przedostaje się w głąb do skóry. Nie dociera nawet do warstwy izolującej futra wewnętrznego (podszerstka).

Kotek cętkowany prowadzony tryb życia

Przystosowanie tych kotów do ziemnowodnego trybu życia zdecydowało o ich drugiej nazwie fishing cat. Gatunek ten wiedzie do tego głównie nocny tryb życia, na polowanie wychodząc już o zmierzchu. Zwierzęta te nie tylko dobrze pływają i biegają po lądzie, ale też wspinają się i chodzą po drzewach, choć jak na koty – robią to rzadko. Kotki cętkowane oznaczają swoje terytoria za pomocą zraszania moczem oraz tarcia bokami głowy, podbródkiem i szyją o pnie, gałęzie, kamienie i skały. Są to ich indywidualne ślady zapachowe. Swoje pazury ostrzą w podobny sposób jak koty domowe.

taraj

Kotek cętkowany pożywienie

Nieduży kotek cętkowany (łac. Prionailurus viverrinus) zwany też taraj lub fishing cat jest przystosowany najlepiej głównie do polowania na ptaki, małe ssaki (głównie gryzonie), gady i płazy (np. węże, jaszczurki i żaby). Zwierzęta takie stanowią podstawę ich codziennego pokarmu. Koty te polując przyczajają się na ziemi, skale, na piaszczystej ławicy lub brodząc w płytkiej wodzie i skaczą na ofiarę, która podejdzie zbyt blisko. W taki sposób przyczajone łowią też podpływające bliżej ryby. Ofiary chwytają przednimi łapami wyposażonymi w tym celu w bardzo ostre pazury. Swoją ofiarę starają się szybko dopaść w kilku susach i najlepiej natychmiast zabić.

Kotki cętkowane żywią się też pokarmem, na który nie muszą polować w jakiś szczególny sposób. Wyszukują też bowiem i pożerają mięczaki słodkowodne i lądowe oraz kraby. Wyjadają też jaja i pisklęta ptaków z gniazd znalezionych na ziemi lub blisko ziemi (rzadziej na drzewach, gdyż nie przepadają za wspinaczką po nich). Zdarza się też niekiedy, że wkraczają na tereny zajmowane przez ludzi i atakują drób oraz stada owiec na pastwiskach czy przy wodopojach. Ich chód jest wolny i majestatyczny. Potrafią też pływać oraz szybko i zwinnie biegać gdy uciekają lub polują. Polując kryją się też w terenie i skradają, poruszając się niemal zupełnie bezgłośnie i pod wiatr, by ofiara ich nie wyczuła.

Mogą ponadto skakać daleko, bo na odległość, która kilkakrotnie przekracza ich długość. Często lubią czatować na swoje ofiary przy wodopojach lub gniazdach, albo na ich ulubionych szlakach komunikacyjnych. Na spoczynek i swoje gniazdo wybierają kryjówki zlokalizowane w szczelinach skalnych, norach innych ssaków, koronach drzew, lub ptasich dziuplach.

polujący kot drapieżny
polujący kotek cętkowany

Kot Taraj rozród

Kotek cętkowany (łac. Prionailurus viverrinus) zwany też taraj lub fishing cat żyje samotnie. W pary jak większość kotowatych, zwierzęta te łączą się wyłącznie w okresie godowym przypadającym w styczniu i lutym. Po zapłodnieniu ciąża u tego gatunku trwa ok. 63-70 dni. Na koniec samica kotka cętkowanego (głównie w marcu i kwietniu) rodzi jedno lub dwa do trzech młodych. Noworodki Prionailurus viverrinus są ślepe i niedołężne, ważą ok. 170 g. Matka kotka cętkowanego opiekuje się więc nimi do momentu, aż zaczną samodzielnie polować i radzić sobie w życiu.

Młode są w stanie poruszać się całkiem aktywnie na lądzie w wieku jednego miesiąca, a po dwóch miesiącach także w wodzie. Kocięta zaczynają pobierać pokarm stały po ok. dwóch miesięcy życia, jednak nie są jeszcze w pełni odstawiane przez matkę od piersi, dopóki nie skończą 6 miesiąca życia. Wielkość osobników dorosłych osiągają w wieku ok. 8,5 miesięcy. Do ukończenia 11 miesięcy życia nabywają swoje dorosłe kły. Natomiast w wieku 15 miesięcy uzyskują dojrzałość płciową. W niewoli żyją do ok. 10 lat, na wolności zwykle krócej.

kot cętkowany

Kotek cętkowany hodowla w niewoli

Programy hodowlane dla kotków cętkowanych przebywających w niewoli zostały ustalone przez Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (European Association of Zoos and Aquaria EAZA) oraz Amerykańskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (American Association of Zoos and Aquariums AAZA). Wszystkie osobniki tego gatunku trzymane w ogrodach zoologicznych na całym świecie są też wymienione w Międzynarodowej Księdze Stadnej Światowego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (International Studbook of the World Association od Zoos and Aquariums). Wobec tych osobników prowadzi się planową selekcję i dobór do rozrodu wykluczający pokrewieństwo par.