Niektóre osoby szukając, sobie najlepszego psiego towarzysza stwierdzają w pewnym momencie, że chcieli by mieć właśnie psa przypominającego swoich dzikich przodków wilki. Czy jednak to dobry pomysł? A jaką rasę w takim razie wybrać? Konieczne przeczytaj wszystko o psach uważanych za pierwotne. Jeszcze dziś zobacz, które uważa się za pierwotne rasy psów.
Sprawdź, jakie cechy ma każda pierwotna rasa psów.
Pojęcie „pierwotne rasy psów”.
Przez pojęcie – „pierwotne rasy psów”, „psy pierwotne”, „pierwotna rasa psów” – rozumie się „zachowane współcześnie rasy psów, które w swym materiale genetycznym jak najmniej różnią się od wilka”. Innymi słowy-jest to określenie zachowanych współcześnie ras psa jak najbardziej podobnych pod wieloma względami do przodków psów wilków. Należy więc domniemywać-że te pierwotne rasy psów „wywodzą się bezpośrednio od pierwszych udomowionych 10 tys. lat p.n.e. psów i przetrwały jako żywe skamieliny do czasów obecnych” (pierwotne rasy psów wywodzą się więc bezpośrednio od pierwszych psów domowych).
Pierwotne rasy psów – ich weryfikacja i klasyfikacja.
Weryfikację ras psów pod kątem ich pochodzenia i bliskości swym pierwotnym przodkom wilkom. Wykonuje się poprzez badania ich DNA. Wyniki takich badań jako pierwszy zrobił I w 2004 r. opublikował Parker w czasopiśmie naukowym „Science” vol. 304, w artykule pt. „Genetic Structure of the Purebred Domestic Dog”. Genetyczne analizy Parkera dotyczyły jednak tylko 85 najpopularniejszych w USA ras psów. Wybranych spośród ponad 500 znanych ras na świecie. Przebadano więc zaledwie 1/5. Czyli 20% znanych ras psa domowego. Gdyby przebadać genetycznie wszystkie te rasy. Wtedy lista ras uznanych za pierwotne mogłaby być znacznie dłuższa.
Bliskość genetyczna tych ras pierwotnych może też być wynikiem ich krzyżowania się z wilkami w czasach prehistorycznych, jak i w czasach współczesnych. Na liście musiałyby więc znaleźć się i takie XX-wieczne rasy psów jak np. Wilczak czechosłowacki i Saarlooswolfhond. A także bardzo stare rasy pierwotne jak np. norweski Elkhund. Rasa mająca ok. 7000 lat. Ostatecznie jednak na podstawie tych pierwszych badań amerykańskich powstała lista tylko 14 ras psów uznanych za pierwotne. Wywodzących się z różnych kontynentów. W tym zdecydowana większość z Azji.
Pierwotne rasy psów – krótka charakterystyka ras pierwotnych według listy Parkera:
Akita japońska i Akita amerykańska (jap. akita inu, gdzie inu to pies)
– pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Japonia. Są to psy duże w typie szpica. Także największe wśród wszystkich ras japońskich. Akity amerykańskie są większe i masywniejsze od dużo starszych Akit japońskich. Rasa ta ma nr wzorca 255 i jest wg FCI zaliczana do grupy V Szpice i psy w typie pierwotnym oraz sekcji 5. Szpice azjatyckie i rasy pokrewne. Psy te wyhodowano do walk psów. Potem też do polowań. Współcześnie Akity są jednak użytkowo psami stróżująco-obronnymi i towarzyszącymi (psy wystawowe, reprezentacyjne i do towarzystwa).
Shiba (jap. Shibainu lub Shibaken)
– pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Japonia. Rasa ta ma nr wzorca 257 i jest wg FCI zaliczana do tej samej grupy V i sekcji 5, co Akity. Są to psy średniej wielkości (najmniejszy szpic japoński). Pierwotnie używano je do płoszenia ptactwa łownego i polowań na dziki. Jednak obecnie są to psy do towarzystwa.
Alaskan Malamute
– pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Alaska w USA. Malamuty mają wygląd wilkowaty i są psami zaprzęgowymi w typie szpica. Malamuty to jedna z najstarszych ras arktycznych. Stworzonych do ciągnięcia sań i przenoszenia ładunków. Rasa ta ma nr wzorca 243 i jest wg FCI zaliczana do grupy V Szpice i psy w typie pierwotnym oraz sekcji 1. Nordyckie psy zaprzęgowe. Są to psy bardzo duże i współcześnie służą jako psy stróżująco-obronne. Do towarzystwa i sportowo w wyścigach psich zaprzęgów.
Pierwotna rasa psa
Basenji
– pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Kongo w Afryce. Europejczycy odkryli te psy w Kotlinie Konga, stąd inne nazwy: pies kongijski lub terier kongijski, choć terierem wcale nie jest. Przodkowie Basenji powstali prawdopodobnie w starożytnym Egipcie. Po raz pierwszy zaczęto je hodować poza Afryką w Wielkiej Brytanii w 1937 r., a cztery lata później też w USA. Do Polski sprowadzono je w 1992 r. Basenji wg FCI należy do grupy V Szpice i psy w typie pierwotnym oraz sekcji 6. Rasy pierwotne, nr wzorca 43. Są to psy średniej wielkości, które niemal w ogóle nie szczekają. Lecz wydają ciche jodłujące odgłosy, przez co nazywa się je też „kocimi psami”.
Chart afgański (inna nazwa: tazy)–
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Afganistan (Azja Środkowa). Psy te są zaliczane wg FCI do grupy X Charty i sekcji 1. Charty długowłose, nr wzorca 228. Psy te są duże, chartowate i mają długą jedwabistą sierść. Wyhodowano je prawdopodobnie już kilka tysięcy lat temu na obszarze dzisiejszego Afganistanu. Pierwotnie jako psy myśliwskie, stróżujące i obronne. Obecnie są jednak głównie psami wystawowymi, reprezentacyjnymi i do towarzystwa, a także wyścigowymi.
Chart perski –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest dawna Persja, czyli obecny Egipt (Afryka). Psy te są zaliczane wg FCI do tej samej grupy X i sekcji 1, co harty afgańskie, nr wzorca 269. Mają dużo krótszą sierść od chartów afgańskich. Chart perski został wyhodowany w starożytności w krajach arabskich, do polowań na gazele i małe antylopy. Obecnie są to jednak psy wystawowe, reprezentacyjne i do towarzystwa.
Chow Chow
– pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia są Chiny w Azji. Rasa ta ma nr wzorca 205 i jest wg FCI zaliczana do grupy V Szpice i psy w typie pierwotnym oraz sekcji 5. Szpice azjatyckie i rasy pokrewne. Psy te słyną z tego, że mają czarno-niebieski język i niezwykle puchatą, średnio-długą sierść. Powstały w Mongolii ponad 2000 lat temu. Hodowano w świątyniach, by strzegły je przed złym wpływem demonów. Obecnie są to jednak psy do towarzystwa i wystawowe.
Shar Pei –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia są Chiny (Azja). Psy te są zaliczane wg FCI do grupy II Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła i sekcji 2. Molosy typu mastifa, nr wzorca 309. Nazwa tych psów pochodzi z chińskiego „shā pí” – co oznacza „piaszczysta skóra”. W starożytności w Chinach używano je do polowań na dziki. Jako psy pasterskie. Do stróżowania świątyń (w Chinach Południowych) i do walk psów. Komunistyczne Chiny prześladowały te psy i rasa była niemal na wymarciu. Ich istnienie uratowało jednak przeniesienie hodowli do USA.
Pekińczyk –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia są Chiny (Azja). Psy te są zaliczane wg FCI do grupy IX Psy ozdobne i do towarzystwa i sekcji 8. Spaniele japońskie i pekińczyk, nr wzorca 207. Psy małe ze skróconym pyskiem oraz nieco dłuższą sierścią i zakręconym ogonkiem. Wyhodowano je w Mandżurii. Potem rozpropagowano w całych Chinach jako psy świątynne do odpędzania demonów. Współcześnie są to psy reprezentacyjne, wystawowe i do towarzystwa.
Shih Tzu –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Tybet (Chiny w Azji). Psy te są zaliczane wg FCI do grupy IX Psy ozdobne i do towarzystwa i sekcji 5. Rasy tybetańskie, nr wzorca 208. Małe psy do towarzystwa. Podobne wyglądem do pekińczyków. Rasa ta jest jednak znacznie starsza. Nazwa „shih tzu” po chińsku oznacza „lwi pies”.
Lhasa Apso –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Tybet (Chiny w Azji). Psy te mają nr wzorca 227 i są zaliczane wg FCI do tej samej grupy IX i sekcji 5, co Shih Tzu. Są też do nich bardzo podobne wyglądem. Małe psy do towarzystwa. Których nazwa nadana w Wielkiej Brytanii. Pochodzi od stolicy Tybetu, w którym psy te wyhodowano i gdzie były ulubieńcami arystokracji.
Terier tybetański –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Tybet (Chiny w Azji). Psy te mają nr wzorca 209 i są zaliczane wg FCI do tej samej grupy IX i sekcji 5 – co Shih Tzu i Lhasa Apso. Ta starożytna rasa tybetańska była od początku wykorzystywana do stróżowania i do towarzystwa. Często pieski te wręczano też gościom, „jako dar i symbol szczęścia”.
Samojed –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Syberia (północna Azja, terytorium Rosji). Psy te są zaliczane wg FCI do grupy V Szpice i psy w typie pierwotnym i sekcji 1. Północne psy zaprzęgowe, nr wzorca 212. Przez całe setki lat samojedy towarzyszyły żyjącemu na Syberii w Rosji plemieniu Samojedów-stąd ich nazwa. Były dla nich psami zaprzęgowymi oraz myśliwskimi. Wpuszczano je też do ludzkich jurt-namiotów. Gdzie często zimą własnymi ciałami ogrzewały swych właścicieli. Pod koniec XIX w. sprowadzono je do Europy, gdzie spopularyzowała je ich śnieżnobiała, niezwykle puchata sierść. Samojedy sprawdzają się jako psy domowe i do towarzystwa. Są przy tym łagodne w kontaktach z dziećmi. Nie nadają się natomiast na psy stróżujące.
Siberian Husky –
pierwotna rasa psów, której krajem pochodzenia jest Syberia w Rosji (północna Azja). Psy te mają nr wzorca 270 i są zaliczane wg FCI do tej samej grupy V i sekcji 1 – co Samojedy. Psy te mają wygląd wilkowaty i są średniej wielkości. Współcześnie husky s wykorzystywane tak jak dawniej. Czyli jako psy zaprzęgowe, ale też i dodatkowo jako psy rodzinne do towarzystwa i wystawowe.
