Ognica zwana też skrzydlicą, to niesamowicie wyglądająca i zarazem groźna ryba morska. O ile jej wygląd może naprawdę zachwycać, to jej jadowitość może już jednak przerażać. Czy jednak trzeba się jej realnie obawiać? Ta mięsożerna ryba pochodząca z Indo-Pacyfiku jest obecnie gatunkiem inwazyjnym także na Atlantyku i łatwiej ją spotkać. Szukasz informacji o niesamowitych jadowitych stworzeniach morskich? Konieczne przeczytaj i zobacz – ognica pstra drapieżna ryba morska opis ciekawostki. Zobacz, czy jest się czego bać!
Ognica pstra stanowisko systematyczne.
Opisywana tu ryba ognica (Pterois volitans) ma wiele równorzędnych nazw – ognica pstra, skrzydlica ognista, skrzydlica pstra, ryba motyl. Nazwa „skrzydlica” i „motyl morski” wzięła się od niesamowitego wyglądu płetw piersiowych tej ryby.
Wyglądają one bowiem faktycznie jak u kolorowego motyla czy rajskiego ptaka. Z kolei nazwy „ognica” i „skrzydlica ognista” nawiązują do ognistego bólu, jaki u człowieka wywołuje jej jad. Ryba ta bywa również nazywana smokiem morskim. Skrzydlica czyli Ognica to drapieżna ryba morska z rodziny skorpenowate (Scorpaenidae), rzędu skorpeno kształtne (Scorpaeniformes) i gromady promieniopłetwe.
Czyli ryby kostnopromieniste, kostnopromienne (Actinopterygii). Ognica bywa niekiedy poławiana jako ryba konsumpcyjna, ale to przede wszystkim popularna ryba trzymana w akwariach. Uwaga jednak, bo to ryba jadowita! Konieczne przeczytaj ten artykuł i zobacz co to za niesamowita ryba – ognica pstra drapieżna ryba morska opis ciekawostki. Sprawdź, czy jest się czego bać!
Ognica pstra pochodzenie i występowanie.
Skrzydlice pochodzą z ciepłych, tropikalnych wód południowego Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego (tj. regionu Indo-Pacyfiku), w tym Morza Czerwonego. Ich rodzimy zasięg występowania obejmuje więc bardzo duży obszar. Ciągnie się od zachodniej Australii i Malezji, na wschód do Polinezji Francuskiej i brytyjskich wysp Pitcairn.
Z kolei na północ aż do południowej Japonii i Korei Południowej. Natomiast na południe do wyspy Lord Howe u wschodniego wybrzeża Australii i wysp Kermadec Nowa Zelandia. Omawiany gatunek występuje więc w całej Mikronezji. Rozprzestrzenił się też w miejsca nowe. Zakres nierodzimy jego występowania ciągnie się przy tym wzdłuż południowo-wschodniego wybrzeża USA, od Florydy do Północnej Karoliny.
Młode skrzydlice zostały potwierdzone w wodach Long Island, Nowego Jorku i Bermudów. Jak już wspomniano, skrzydlice są popularną rybą morską ozdobną. Prawdopodobnie dlatego zostały więc celowo wypuszczone do Atlantyku, gdzie się doskonale zadomowiły i rozpanoszyły.
Pierwsza skrzydlica została zgłoszona w wodach południowej Florydy w 1985 r. Wiele dodatkowych obserwacji miało też miejsce wcześniej i później (np. w 2000 r.).
Ognica pstra drapieżna ryba morska siedlisko.
Ognica pstra czyli skrzydlica ognista występuje jako gatunek we wszystkich typach siedlisk morskich. Jednak tylko tych zlokalizowanych w ciepłych wodach morskich tropików (strefa okołorównikowa). Skrzydlice zostały przy tym znalezione w wodach o głębokości od 0,30 do 100 m.
Pływają zarówno w wodach o twardym dnie, jak i w namorzynach, trawie morskiej, czy koralach i rafach koralowych. Pływają również w pobliżu i we wrakach zanurzonych w oceanie statków. To bowiem także popularne ryby rafowe.
Ryba Ognica pstra opis wyglądu.
Ognica pstra czyli skrzydlica ognista ma charakterystyczne brązowe i/lub bordowe i białe paski pokrywające głowę i ciało. Ryby te posiadają również mięsiste obsady nad oczami i poniżej otworu gębowego. Inny ich charakterystyczny wyróżnik, to płetwy piersiowe przypominające wachlarz lub ptasie skrzydła.
Są one zbudowane z długich, rozdzielonych kolców piersiowych w liczbie 14-15 sztuk. Mają też takie same kolce w początkowej połowie płetwy grzbietowej (13 szt. + 10-11 miękkich promieni grzbietowych spiętych błoniastą płetwą). Pozostałe to 3 kolce w płetwie odbytowej + 6-7 miękkich promieni tworzących błoniastą płetwę odbytową.
Dorosła skrzydlica może urosnąć do ok. 45 cm długości, podczas gdy osobniki młodociane mogą mieć nawet kilka cm mniej. Skrzydlice mają ponadto łuski cykloidalne. Są to rybie łuski o owalnym lub eliptycznym kształcie z gładką krawędzią, zachodzące na siebie dachówkowato.
W tego typu łuskach, przednia część każdej łuski jest bowiem zwykle nakładana na tylną część łuski przed nią. Daje to rybie większą elastyczność, niż jest to u ryb z innymi rodzajami łusek. U ryb istnieją cztery główne rodzaje łusek: placoidalny, kosmoidalny, cykloidalny i ctenoidalny.
Ognica pstra zachowanie.
To przede wszystkim ryby drapieżne. Uważa się też, że ognice zwane skrzydlicami są przy tym nocnymi myśliwymi. Choć znajduje się je z pełnymi żołądkami także w ciągu dnia na Atlantyku. Poruszają się, powoli falując miękkimi promieniami płetw grzbietowych i odbytowych.
W ciągu dnia czasami wycofują się na półki i szczeliny między skałami i koralowcami na rafach. Na Atlantyku skrzydlice często poruszają się też w ciągu dnia, zarówno samotnie, jak i w małych grupach. Ogólnie jednak ryby te swoją aktywność rozpoczynają dopiero o zmierzchu, a dzień spędzają ukryte w rozpadlinach skalnych.
Pływają wtedy niemal nieruchomo, z głową lekko pochyloną w dół. Tak właśnie wygląda ich odpoczynek. Ognice są też samotnikami łączącymi się w grupy tylko na okres rozrodu, czyli tarła. Jeden samiec łączy się wtedy w związki z kilkoma samicami, tworząc grupę ok. 3 do 8 osobników.
Samica podczas tarła składa od 2000 do 15000 jajeczek zwanych ikrą, które zapładnia samiec.
Ognica pstra odżywianie i rola ekologiczna.
Ognice pstre pływają wolno. Są przy tym efektowne kształtem i kolorami, przez co rzucają się w oczy. To niezwykłe ubarwienie i wachlarzowe płetwy zniechęcają drapieżniki do ich atakowania. Skrzydlice są też jednym z głównych drapieżników w wielu środowiskach raf koralowych na Atlantyku.
Ich pokarmem są inne zwierzęta oceaniczne, takie jak ryby, kraby, krewetki. Strategia łowiecka tych ryb opiera się na wykorzystaniu rozłożystych, kolcowych płetw brzusznych. Potem zaganiają i zapędzają w ten sposób potencjalne ofiary w miejsce bez wyjścia. Wtedy następuje raptowny atak na samotne i osaczone zwierzę. Następnie ryba pochłania ofiarę swoim szerokim pyskiem.
W sumie ognice polują i jedzą ponad 50 gatunków ryb. Wśród nich, są też jednak i gatunki ważne gospodarczo i ekologicznie, również te zagrożone wymieraniem. Ognice czyli skrzydlice są przy tym bardzo aktywnymi myśliwymi. Zastawiając opisaną wyżej pułapkę na swoje ofiary, używają swoich rozpostartych, przypominających wachlarze płetw piersiowych.
Powoli je rozkładają i ściągają w przód, aby zaganiać rybki. Ognice same też były dawniej wykorzystywane jako źródło pożywienia w swoim naturalnym zasięgu. Obecnie są jednak ważne głównie jako ryby ozdobne w akwarystyce. Są przy tym bardzo popularne, jako ryby akwariowe.
Szczególnie w USA stały się przez to rozprzestrzeniającym się mocno gatunkiem inwazyjnym w wodach przybrzeżnych południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych i Karaibów. Jako gat. inwazyjny, mogą jednak zaszkodzić ekosystemom raf, jako czołowy drapieżnik konkurujący o pożywienie i przestrzeń. Przełowione gat. rodzime (np. lucjan i granik) nie są już w stanie z nimi konkurować.
Mogą też wybić gat. pomocne, jak np. papugoryby żywiące się glonami. Doprowadzi to wtedy do zniszczenia raf przez glony i wodorosty. W USA populacja skrzydlic stale rośnie i nadal zwiększa zasięg. Ognice nie mają tu bowiem również drapieżnych wrogów i rozmnażają się cały rok.
Dojrzała samica wydala przy tym ok. 2 mln jaj rocznie.
Ryba Ognica pstra status ochrony.
Skrzydlice czyli ognice pstre nie są obecnie wymienione, jako zagrożone w ogóle lub zagrożone w ich rodzimym zasięgu. Jednak wzrost zanieczyszczenia wód i niszczenie raf koralowych może negatywnie wpłynąć na podstawowe źródła pożywienia skrzydlic.
Są nimi szczególnie skorupiaki i inne mniejsze ryby. Jeśli więc skrzydlice nie będą w stanie przystosować się do spadku liczebności swych ofiar, to ich liczebność może się zmniejszyć. Mogą wtedy zacząć wymagać realnej ochrony. Na razie jednak nie jest to konieczne.
Ognica pstra drapieżna ryba morska specjalne środki ostrożności.
Ognice są jadowite i potrafią atakować nurkujących ludzi, jeśli podpłyną zbyt blisko. Najpierw jednak ostrzegają, unosząc płetwę grzbietową i spuszczając głowę tak, by jej kolce ukierunkować na płetwonurka. Jedynym wyjściem jest szybkie oddalenie się.
W przeciwnym wypadku skrzydlica może gwałtownie podpłynąć i wbić jadowite kolce płetwy grzbietowej w ciało przeciwnika. Trucizna ognicy wywołuje silny i długotrwały ból, palący jak żywy ogień (stąd jej nazwa Ognica). Inne objawy to potliwość, niewydolność oddechowa, czasem też paraliż.
Jeśli ktoś ma na to alergię, to może nawet umrzeć. Kolce tego gatunku wytwarzają bowiem jadowite żądła, które po wbiciu w ciało ofiary, mogą trwać w nim przez kilka dni, powodując silny ból. Jad Ognicy jest kombinacją białka, toksyny nerwowo-mięśniowej i neuroprzekaźnika zwanego acetylocholiną.
Pokucie przez ognicę wymaga więc możliwie natychmiastowej pomocy lekarza.
