Niewielu z nas zdaje sobie sprawę z faktu, że w swoich ogrodach mamy rośliny nie tylko piękne, ale często trujące. Ich toksyczne działanie może różnić się w zależności od gatunku i odmiany. Niektóre toksyczne rośliny wywołują niezbyt uciążliwe reakcje, jak krótkotrwała wysypka czy pieczenie. Jednak inne, mogą prowadzić do duszności, zawałów serca, a nawet zgonów. Trujące mogą być popularne kwiaty i krzewy. Nie oznacza to bynajmniej, że powinniśmy wyrzucić połowę roślin ze swojego ogrodu. Z pewnością warto jednak poznać najbardziej trujące rośliny w Polsce. Wiedza ta z pewnością zwiększy nasze bezpieczeństwo, a w razie potrzeby – pozwoli odpowiednio zareagować.
Zanim poznamy najbardziej trujące rośliny w Polsce, warto wyjaśnić sobie co oznacza definicja rośliny trującej. Otóż, aby roślina mogła zostać uznana za trującą, jej niektóre elementy lub cały organizm, muszą charakteryzować się zawartością substancji trujących. Do najczęściej występujących w roślinach substancji toksycznych, zalicza się alkaloidy oraz glikozydy. Substancje te mogą znajdować się w całej strukturze roślin, lub w jej określonych częściach, takich jak: kwiatostany, korzenie, owoce liście, pędy czy łodygi. Zazwyczaj, do zatrucia dochodzi w momencie dostania się substancji do układu pokarmowego człowieka lub zwierzęcia. Warto jednak pamiętać, że istnieją też rośliny, których nie trzeba zjadać, by doświadczyć ich toksycznego działania. W przypadku niektórych wystarczy kontakt ze skórą lub przedostanie się zapachu do dróg oddechowych. Jednak najbardziej trujące rośliny w Polce, w znaczącej większości szkodliwe są dopiero po ich zjedzeniu.
Trujące rośliny – jak się z nimi obchodzić
Tysiące roślin na całym świecie posiada toksyczne związku lub substancje. Wiele z nich uprawiamy na co dzień w swoich ogrodach, a niektóre także w doniczkach. Trujące mogą być kwiaty i krzewy ogrodowe, jednak możemy je uprawiać, jeśli zachowamy elementarne zasady bezpieczeństwa. Zdecydowanie, należy uniemożliwić dostęp do trujących roślin zwierzętom i małym dzieciom. Podczas pielęgnacji tego typu roślin, należy unikać bezpośredniego kontaktu ze skórą, oczami czy układem oddechowym.
Dlaczego niektóre rośliny wydzielają substancje trujące?
Odpowiedź na to pytanie jest banalna i trudno odmówić matce naturze racjonalności. Zawartość toksyn to środek obronny. Rośliny stosują go do obrony przez roślinożernymi zwierzętami, łakomymi na licie, owoce czy młode pędy. Dla jednych gatunków dana roślina może być trująca, dla innych już nie. Podobna zależność dotyczy stadium rozwoju. Młode rośliny mogą być silnie trujące, natomiast rośliny stare lub wysuszone – nie wykazywać toksycznych właściwości. Często zdarza się, że rośliny trujące są znane jako środki lecznicze, wykorzystywane w medycynie naturalnej. Wszystko zależy bowiem od tego, jakie części roślin zostaną użyte i w jakiej dawce. Doskonałym przykładem rośliny trującej, wykorzystywanej do licznych kuracji jest aloes. Lecznicze działanie mają olejki znajdujące się wewnątrz liści. Natomiast same liście mogą powodować podrażnienia.
Mając już odpowiednio dużą dawkę wiedzy na temat toksycznego charakteru roślin, czas poznać najbardziej trujące rośliny w Polsce. Z całą pewnością będziecie zaskoczeni, istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo, że rosną one w waszych mieszkaniach lub ogrodach.
Najbardziej trujące rośliny w Polsce – lista z krótkim opisem roślin niebezpiecznych
1. Konwalia majowa
– śmiertelnie niebezpieczna roślina, posiadająca białe kwiaty o dzwonkowatym kształcie i słodkim zapachu. Liście tej rośliny mają intensywną zieloną barwę i spiczasty kształt. Konwalia majowa zakwita wiosną, a w kolejnych miesiącach kwiaty przeobrażają się w owoce. Te są silnie trujące, podobnie jak inne części rośliny. Szczególnie niebezpieczna konwalia majowa jest dla małych dzieci, jednak nawet u dorosłych jej spożywanie może powodować śmierć.
2. Bieluń
– jest to roślina niezwykle powszechna i popularna, zarówno na poboczach dróg, jak i na licznych skarpach, nasypach i nieużytkach. Bieluń charakteryzuje się szerokimi liśćmi i dużymi kwiatami o dzbankowatym kształcie. Szczególnie niebezpieczne są nasiona tej rośliny. Bieluń wykazuje silne właściwości halucynogenne, za sprawą alkaloidów tropanowych. Pobudzają one nasz układ nerwowy. Skutkami zatrucia mogą być omamy, zaburzenia wzroku i słuchu, kłopoty z koncentracją. Często wykorzystywany jako narkotyk.
3. Cis pospolity
– jest niezwykle popularną rośliną, występuje głównie w lasach, parkach na działkach czy innych terenach zielonych. Cis pospolity posiada czerwone owoce, które wyglądem przypominają groch. Gałęzie rośliny są duże i rozłożyste, porośnięte igłami. Cis jest silnie toksyczny i trujący zarówno dla zwierząt, jak i ludzi. Może powodować zgon.
4. Wilcza jagoda
– znajdziemy je w lasach i parkach, gdzie dziko porastają zielone tereny. Co ciekawe, roślina ta bywa także sadzona przy torach kolejowych, jako krzew ozdobny. Wilcze jagody swoim wyglądem upodobniają się do krzewów borówek amerykańskich, a ich owoce podobne są do porzeczek lub jagód. W przypadku wilczej jagody, zagrożeniem jest spożycie jakiejkolwiek części rośliny. Każda z nich może powodować poważne w skutkach zatrucie, problemy z układem nerwowym, a często także utratę życia.
5. Szalej jadowity
– omawiając najbardziej trujące rośliny w Polsce, nie sposób nie wspomnieć o tej jakże groźnej roślinie. Powiedzenie „Najeść się szaleju” w celu określenia osoby nadpobudliwej, nie jest przypadkowe. Roślina ta wywołuje ostre reakcje toksyczne i wykazuje niezwykle szybkie działanie. Jego liście mają ostre zakończenia, a kwiaty posiadają barwę białą lub zieloną. Liście szaleju zawierają cykutoksynę, która może skutkować ostrą reakcją alergiczną, wywoływać drgawki, ślinotok, mdłości czy ból brzucha. Często spożycie tej rośliny kończy się śmiercią na skutek uduszenia.
6. Barszcz Sosnowskiego
– przykład na to, że najbardziej trujące rośliny w Polsce, potrafią zaszkodzić nie tylko po dostaniu się do układu pokarmowego. Roślina ta rośnie dziko w lasach, na poboczach dróg, łąkach oraz wielu innych terenach zielonych. Największe skupiska Barszczu Sosnowskiego można spotkać na wschodzie Polski, w okolicach dawnych PGR-ów, jednak roślina szybko rozprzestrzeniła się na teren całego kraju. Kontakt z rośliną może skutkować groźnym poparzeniem skóry, a nawet śmiercią. Roślina może osiągać nawet 2 metry wysokości. Jej gruba łodyga i strzępiaste liście oraz białe kwiaty przywołują na myśl podobieństwo z koprem. Barszcz Sosnowskiego traci swoje toksyczne właściwości w nocy. Najniebezpieczniejszy jest w okresie letnim.
