Homar amerykański

Homar amerykański to popularny stawonóg z rodziny homarowatych. Zaliczamy do owoców morza, czyli jadalnych skorupiaków, które człowiek przygotowuje na różne sposoby. W diecie ludzkiej ceniony za dużą zawartość biała, witamin oraz innych mikroelementów.

Homar występuje wzdłuż wybrzeży Atlantyku Ameryki Północnej. Szczególnie często spotykany w Maine ( Stany Zjednoczone) oraz Nowej Funlandii i Labradorze (Kanada). Zamieszkuje raczej zimne i płytkie wody o skalistym podłożu, gdzie łatwo można schować się przed drapieżnikami. Jest samotnikiem śpiącym w dzień, a żerującym w nocy.

 

Homar amerykański – charakterystyka wyglądu zewnętrznego

Homar Amerykański jest znacząco większy od homara europejskiego. Osiąga od 20 do 40 cm długości i waży od 0,5kg do 4kg. Jego proporcje są bardzo rozbieżne bo największy homar jakiego złowiono miał ponad 100 cm długości i ważył aż 20, 14 kg. Sprawia to, że homar amerykański jest zdecydowanie najcięższym ze wszystkich skorupiaków i stawonogów.

Jego ciało ma barwę oliwkowozieloną, niebieskawą lub zielonobrązową – barwę czerwoną osiąga dopiero po ugotowaniu.

Zaliczany do owoców morza bezkręgowiec dojrzałość osiąga w wieku 4 lat, a jego długość życia to nawet 50 lat! Żywi się on rybami, małymi skorupiakami oraz mięczakami. Jak wyżej napisano jest on największym skorupiakiem i stawonogiem. Wielkością ustępuje jedynie Krabowi Japońskiemu, który jest lekki, ale ma bardzo dużą rozpiętość odnóży.

Homar amerykański (Homarus americanus)
homary amerykańskie

Rozmnażanie homara amerykańskiego

Jaja homara amerykańskiego są zielone i bardzo małe, mają ok. 1 mm średnicy. Samica nosi je przyczepione pod odwłokiem około miesiąca, później jaja odrywają się i wykluwają się larwy – żywiki. Liczba jaj złożonych przez jedną samicę oscyluje między 10 a 1000, ale wskaźnik przeżycia jest bardzo niski, ok. 0,1%.

linienie homara
linienie homara, fot.  Joey Ciaramitaro

Linienie homara

Twardy pancerz u homara nie rośnie więc dosyć często jest zmuszony go zrzucić, co fachowo nazywa się linieniem. Młode, dopiero dojrzewające osobniki zrzucają pancerz 2-3 razy do roku, natomiast dorosły homar amerykański zmienia pancerz średnio raz w roku.

Linienie odbywa się w bardzo prosty sposób. Pod starym pancerzem wyrasta nowy. Następnie stary pancerz ciemnieje i staje się jeszcze bardziej twardy, aż w końcu rozpada się na dwie części. Homar wydostaje się z dawnej skorupy i wyposażony jest w nową większą, która po czasie twardnieje. Przez pierwsze tygodnie po zmianie pancerza homar jest bardzo podatny na zranienia. Musi być bardzo ostrożny, żeby nie paść ofiarą drapieżnej ryby, albo innego homara.

homar amerykański widziany z przodu
homar amerykański widziany z przodu

Zagrożenia

Dla homara amerykańskiego największym zagrożeniem jest Dorsz Atlantycki oraz inne drapieżne ryby takie jak plamiak czy flądra. Często dochodzi również do pojedynków między dwoma osobnikami jednego gatunku, kiedy to większy osobnik atakuje mniejszego. Przełowienie dorsza w ostatnim czasie bardzo wpłynęło na wzrost populacji homara amerykańskiego.

 

Ciekawostki: dlaczego Homar jest czerwony?

Homar podobnie jak krewetka jest stereotypowo kojarzony z czerwienią. Jak to się dzieje, skoro pływający w morzu homar nie ma ani trochę barwy zbliżonej do czerwieni?

Odpowiedzialny jest za to skład chemiczny chitynowych pancerzy tych skorupiaków, a konkretnie karotenoid o nazwie astaksantyna. Karotenoidy są ogólnie znanymi barwnikami roślinnymi występującymi w marchwi czy pomidorach. Astaksantyna w skorupie pancerza jest związana z białkiem o nazwie beta – krustacyjanina. Kiedy podgrzeje się skorupę pancerza homara, rozpada się wiązanie białka z astaksantyną. Dopóki astaksantyna jest związana z białkiem, ma ono niebieskie zabarwienie, ponieważ połączenie to zmienia jego absorpcję światła, czego oko ludzkie nie potrafi dostrzec. Dopływ ciepła sprawia, że astaksantyna uwalnia się od białka i nabiera swojej pierwotnej czerwono pomarańczowej barwy. Nasz homar staje się wtedy czerwony.

czerwone homary amerykańskie po ugotowaniu
homary gotowe do spożycia

Od kiedy znany jest ten proces chemiczny, wykorzystuje się go również do barwienia np. mięsa rybiego. Łososie hodowlana żywią się karmą wzbogaconą w astaksantynę, która powoduje że ich mięso zachowuje swoją apetyczną barwę. Jak wiadomo jemy także oczami.

 

Jak poprawnie zabić homara?

Homar amerykański to cenione i bardzo ekskluzywne danie podawane w najdroższych restauracjach. Jednak jak wiadomo, aby zjeść zwierzę trzeba najpierw je zabić. Aby skorupiakom zgotować krótki i bezbolesny koniec niemieckie prawo nakazuje wkładać je do garnka z mocno wrzącą wodą głową do dołu. W innych krajach wypróbowanym sprawdzonym sposobem wysyłania homara w zaświaty jest nakłucie w głowę, co jednak wymaga nieco wprawy. Jeśli przed tym przykrym zabiegiem homar poleży przez pewien czas w lodówce, będzie tak znieczulony, że nawet nie zauważy swojego końca.