Arui grzywiasta (Ammotragus lervia) wyróżnia się między innymi byciem jedynym gatunkiem dzikiej owcy żyjącej w Afryce. Swoim wyglądem przypomina połączenie kozy z owcą. Jest krępym, mocno zbudowanym zwierzęciem. Ma krótkie nogi i podłużną twarz. Sierść, która generalnie przyjmuje kolor brązowo-piaszczysty, przypomina wełnę w czasie zimy, ale linieje do lekkiej, wymuskanej i gładkiej sierści w okresie letnim.
Rogi gatunku arui grzywiasta nie różnią się znacząco w przypadku obu płci. Zaginają się one początkowo kierując się na zewnątrz, a następnie do środka, przypominając przy tym kształt serca. W przypadku męskiego osobnika są one twardsze, dłuższe i zaginają się pod ostrzejszym kątem, niż w przypadku smukłych rogów osobników żeńskich.
Osobniki płci męskiej różnią się także pod względem wagi. Są dużo cięższe– ich waga potrafi być nawet dwa razy większa od żeńskich przedstawicielek tego gatunku.
Występowanie
Afrykańska owca grzywiasta zamieszkuje tereny Afryki Północnej (góry Sahary, Atlas). Tę owcę można było także spotkać na terenach pustynnych i półpustynnych od Maroka do Egiptu, Sudanu. Dodatkowo wprowadzono także populacje arui grzywiastej na tereny południowej Hiszpanii, południowo-zachodnich Stanów zjednoczonych i Meksyku.
W Polsce możemy je znaleźć w Śląskim Ogrodzie Botanicznych w Chorzowie, ogrodzie zoobotanicznym w Toruniu czy Ogrodzie Zoologicznym w Krakowie.
Owca ta żyje w dziczy do 10 lat, zaś w stajnie niewoli – do 20 lat. Wiek dojrzały osiąga mając 18 miesięcy. Ciąża tej owcy trwa 160dni, a na świat wydaje 1-2 potomków. Małe są karmione mlekiem matki przez 3- 4 miesiące. Arui potrafią z łatwością poruszać się po stromych i suchych skałach.
Arui owca grzywiasta – wymiary
Długość jej ciała oscyluje w granicach 130- 165cm u dorosłego osobnika. Ogon jest dosyć krótki – od 12 do 25cm. Dorosły osobnik w przypadku płci męskiej osiąga wagę do 140kg, zaś żeński – około 55kg. Wysokość w kłębie, (czyli długość liczona od powierzchni podłoża do wysokości barków) wynosi 75- 112cm. Rogi arui rosną przez całe jej życie. Każdego roku dorasta jej nowy pierścień. Co ciekawe, rogi te zbudowane są z tego samego materiału, jak nasze paznokcie, czyli z keratyny.
Owce grzywiaste w obliczu zagrożenia
Jedynie dziko żyjące owce Afryki było mocno narażone na polowania i ścieranie się z bydłem, co doprowadziło do niepokojącego spadku w ich liczebności, a także do wyginięcia tego gatunku na niektórych obszarach. Owca grzywiasta arui jest ważnym źródłem mięsa i skóry dla rodowitych mieszkańców Sahary, a rozwijająca się populacja ludzi nie tylko doprowadziła do wzrostu w liczbie polowań, ale także pozbawiła te owce naturalnego środowiska. Wycinka drzew i rolnictwo odcięły im, bowiem dostęp do pożywienia.
Arui jest zatem gatunkiem zagrożonym, dlatego też ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ochrona owiec gatunku arui grzywiasta
Podczas gdy owca arui jest objęta ochroną na mocy prawa, brak egzekwowania tego prawa jest dużym problemem w kwestii ochrony wymierającego gatunku. Łączy się to z przykrym faktem, iż na terenie większości państw, gdzie występują arui, nie ma wystarczających nakładów finansowych, by zapewnić temu gatunkowi odpowiedni nadzór i zabezpieczenie.
Giza Zoo w Egipcie zajmuje się populacją arui grzywiastej, która w przyszłości zostanie użyta do przywrócenia gatunku. Egipska służba na rzecz ochrony dzikiej natury zidentyfikowała tereny, które w przyszłości mogą posłużyć w celu ponownego wprowadzenia gatunku.
Pożywienie arui?
Owce grzywiaste żywią się głównie trawą, liśćmi drzew, gałązkami czy owocami. Roślinożerność jest rzadko spotykana na terenach pustynnych, więc arui nie może pozwolić sobie na zbyt wiele. Arui mogą wytrzymać długi okres czasu bez wody, głównie z powodu rodzaju pożywienia, które jest bogate w płyny. Nawadniają się dzięki rosie powstającej na powierzchni liści i krzewów w zimne pustynne noce. Kiedy jednak nadarzy się okazja, by skorzystać z wody, nie tylko wypiją jej dużo, ale także do niej wejdą.
Życie towarzyskie gatunku arui grzywiasta
Owce arui żyją w małych stadach, gdzie znajduje się jeden osobnik płci męskiej pośród grupy osobników płci żeńskiej. Ze względu na to, że żyją na pustyni, ich największa aktywność przypada na okres między zmierzchem a świtem. Podczas dnia starają się schować przed słońcem i przebywać w schronieniu.
Arui grzywiasta – przystosowanie do środowiska
Owce gatunku arui potrafią skakać na duże odległości (nawet 2m) z miejsca. Dzięki stosunkowo jasnej sierści łatwo ukrywają się przed wzrokiem wroga. Posiadają rozwinięty zmysł węchu, wzroku i słuchu. Potrafią zauważyć wroga z bardzo dalekiego dystansu, co pozwala przeżyć im dłużej w dziczy.
W obliczu zagrożenia arui może po prostu się nie ruszać, bądź wspina się po stromych skałach, co daje jej przewagę nad przeciwnikiem. Ich ciężkie rogi pozwalają na utrzymywanie równowagi podczas wymagających skoków. Głównymi drapieżnikami, które stanowią dla nich zagrożenie, są lamparty, lwy i karakale, czyli rysie stepowe.
Ciekawostki
Arui mają bardzo szerokie pole widzenia.
Pozostają w przyjaznych relacjach z ludźmi.
Osobniki płci żeńskiej są o wiele bardziej agresywne od męskich.
Mogą wydawać na świat potomstwo nawet do 2 razy w ciągu roku.
