Antarktyda

Antarktyda to najmroźniejszy i najbardziej specyficzny ze wszystkich kontynentów. Temperatura spada tam niekiedy poniżej -90°C, nie ma stałych mieszkańców i nie należy tak naprawdę do nikogo. Bo w sumie kto by chciał mieszkać przy takiej temperaturze, pomijając pingwiny i lamparty morskie?

Antarktyda opis ogólny

Antarktyda jest kontynentem bardzo opustoszałym. Rocznie przebywa tam około 4000 naukowców na 37 stacjach badawczych, którzy badają florę i faunę mroźnego kontynentu. Powierzchnia Antarktydy wynosi 14 000 000km², czyli niewiele mniej od Rosji i trochę więcej od Europy. Aż 98% powierzchni kontynentu pokrywa polarna czapa lodowa osiągająca średnią grubość 1.9km. Położona jest ona w całości na półkuli południowej na południe od arktycznego koła podbiegunowego. W całości otoczona jest przez Ocean Południowy.

biegun zimna
Antarktyda

Antarktyda to kontynent najzimniejszy, najwyższy, najbardziej suchy i wietrzny. Ciekawostką jest to, że na Antarktydzie nie ma żadnego państwa i pozostanie tak ze względu na traktat arktyczny, który wszedł w życie 23 czerwca 1961. Ma on za zadanie ochronić ją od konfliktów zbrojnych.

Historia odkryć

Już w średniowieczu wierzono w istnienie wielkiego lądu wokół bieguna południowego. Pierwszym, który odkrył wyspy na obrzeżach Antarktydy był Amerigo Vespucci w 1502. Jednak dalej w głąb Antarktydy powędrował dopiero James Cook w latach 1772-1775, przekroczył on trzykrotnie południowe koło podbiegunowe. Po tej ekspedycji przez  długie lata nie podejmowano dalszych prób odkrywania kontynentu.

James Cook
odkrywca James Cook

Oficjalnego odkrycia dokonała rosyjska załoga pod dowództwem Michaiła Łazariewa, która w 1820 roku dotarła do Wybrzeża Księżniczki Marty. Nowy etap odkryć Antarktydy rozpoczął się w 1957, kiedy został powołany Komitet Naukowy zrzeszający 12 państw (Argentyna, Australia, Belgia, Chile, Francja, Japonia, Nowa Zelandia, Norwegia, RPA, USA, Wielka Brytania i Rosja).

polujący humbak, Antarktyda
polujący humbak (długopłetwiec oceaniczny), Antarktyda

Flora i Fauna Antarktydy

Zwierzęta Antarktydy to głównie ptaki (aż 53 gatunki). Na kontynencie występuje również 10 gatunków ssaków. Ciekawostką jest to, że nie występują tam ssaki żyjące wyłącznie na lądzie. Najliczniej występującą grupą zwierzą na kontynencie są strunowce (2309 gatunków), nicienie (1909 gatunków), strunowce (718 gatunków). Najliczniej występującymi kręgowcami są ryby (314 gatunków). Najbardziej charakterystycznymi mieszkańcami Antarktydy są pingwiny, a w szczególności pingwin cesarski, który nie występuje nigdzie indziej.

zwierzę antarktydy
pingwin cesarki

Jeśli chodzi o roślinność Antarktydy, to jest ona wyjątkowo uboga, gdyż mroźny klimat tam występujący nie sprzyja rozwojowi roślin. Można tam zaobserwować jedynie grzyby, mchy, porosty, wątrobowce, a także licznie występujące glony.

Antarktyda opis geograficzny

Antarktyda jest oddzielona wielką wodą od wszystkich innych kontynentów. Od Ameryki Południowej oddziela ją około 1000km, od Australii 3100km, a od Afryki 3980km. Jest ona podzielona na dwie części łańcuchem Gór transantarktycznych. Największymi lodowcami są lodowiec Lamberta, Amundsena oraz Beardmor’a. Najwyższy szczyt Antarktydy to Masyw Vinsona, o wysokości 4892m n.p.m.

Masyw Vinsona
najwyższy szczyt Antarktydy Masyw Vinsona

Na powierzchni Antarktydy można napotkać wiele jezior polodowcowych. W tym jedno z największych jezior na świecie – jezioro Wostok o powierzchni 16tyś km ².

góry Antarktyda
piękne ośnieżone góry na tle błękitnego nieba na Antarktydzie

Antarktyda pogoda

Klimat występujący na Antarktydzie określa się klimatem glacjalnym. Najchłodniejszym miesiącem jest sierpień, natomiast najcieplejszym styczeń. W 1974 roku w okolicach jeziora Vanda temperatura wynosiła +15°C. Jest to jedyny taki przypadek w historii, gdzie zanotowano dodatnią temperaturę na Antarktydzie. Pogoda na Antarktydzie jest przewidywalna. Przez większą część roku niebo jest zachmurzone w mniej niż 50%. Kontynent ten często nazywa się lodową pustynią, ze względu na praktycznie nie występujące opady (średnio 100mm rocznie).

Naukowcy zaobserwowali na Antarktydzie w ostatnich latach znaczące ocieplenie klimatu. W ciągu ostatnich 50 lat temperatura na kontynencie wzrastała w tempie 0,5°C na dekadę. Ocieplanie klimatu wiąże się z emisją dwutlenku węgla oraz poprzez zmniejszoną ilość freonów w atmosferze, czyli tak zwaną dziurę ozonową.

góra lodowa
góra lodowa, Antarktyda

Antarktyda ciekawostki

Wiele osób mylnie sądzi, że Antarktyda jest domem dla niedźwiedzi polarnych. Niestety nie znajdziemy ich tam, gdyż jest dla nich za zimno. Te sympatyczne ssaki zamieszkują Kanadę, Alaskę, Grenlandię, Norwegię, a także Rosję.

Góra lodowa B-15 jest największym obiektem na świecie. Jej powierzchnia wynosi 11tyś km ², czyli więcej niż Jamajka.

Znajdujące się u obrzeży Antarktydy morze Weddela to najczystsze morze na świecie.

morze weddela
Morze Weddela najczystsze morze na świecie

Antarktyda ma swój numer kierunkowy, flagę oraz domenę internetową, natomiast nie ma obywateli.

Stacje badawcze na Antarktydzie posługują się strefami czasowymi obowiązującymi w macierzystym kraju.