Wśród kotów krótkowłosych koty kartuskie – to prawdziwi arystokraci. Już w XVI-wiecznych tekstach pojawiają się wzmianki o niebieskich kotach z Francji. W nich również zawarta jest informacja o tym, że to zakonnicy francuscy Kartuzi z klasztoru Chartreuse przywieźli je z Afryki. To wyjaśniałoby pochodzenie ich nazwy. Nie miały tam, jednak przyjemnego życia. Ceniono je głównie za futro i mięso, służyły także do tępienia szczurów. W latach 20. XX wieku rozpoczęto hodowlę i już w roku 1928 pokazano je na wystawie. Pięć lat później hodowcy z Cat Club w Paryżu przyznali kartuskiej kotce Migonne de Guerveur tytuł najpiękniejszego kota wystawy. Zarówno po II Wojnie Światowej, jak i teraz rasa jest dość rzadka. Pierwszy kot kartuski został przywieziony do USA, a dokładnie do Kalifornii w 1971 roku przez Helen i Johna Gammon. Ciekawostką może być fakt, że miłośnikami tej rasy byli generał Charles de Gaulle oraz pisarka Sidonie-Gabrielle Colette.
Istnieje wiele legend na temat tych kotów. Podobno zakon kartuzów wielokrotnie dementował informacje, że koty służyły im do łapania myszy. Podobno ich nazwa pochodzi od hiszpańskiej wełny zwanej la pile des Chartreux, gdyż futro kotów kartuskich do złudzenia przypomina ten szaro-niebieski materiał. Z tej wełny tkano habity dla mnichów kartuskich, więc wygląda na to, że w tych legendach jest ziarenko prawdy.
Kot kartuski charakter i usposobienie
Koty kartuskie mają wyjątkowo łagodny i spokojny charakter. Lubią przebywać ze swoim właścicielem, są delikatne i ciche: miauczą bardzo rzadko albo wcale. Za to często głośno mruczą lub wydają szczebiotliwe dźwięki. Mają wiele pozytywnych cech. Lubią jazdę samochodem. Akceptują zwierzęta i zabawy z dziećmi. Są idealne dla osób starszych czy samotnych, ale przyzwyczają się także do licznej rodziny. Lubią przytulać się do ludzi, zabiegają o ich względy, jednak nie są uciążliwe. Chociaż potrafią mieć nietypowe przyzwyczajenie, a mianowicie podążają za swoim właścicielem, przez cały dzień, bez wyraźnego powodu. Najczęściej przywiązują się do jednej osoby. Jednak niezbyt lubią się przytulać czy siedzieć na kolanach człowieka.
To koty typowe domowe, jednak nie zaszkodzi, gdy w ciepłe dni wypuścimy je do ogrodu. Przyzwyczajają się do konkretnych zabaw i mogą tak bawić się codziennie. Reagują na wołanie i swoje imię. Często nazywane są „uśmiechniętymi kotami z Francji”, ponieważ wyglądają jakby były całe czas zadowolone. Natomiast miłośnicy tej rasy mówią o nich „pluszowe misie”.
To bardzo inteligentne stworzenia, dobrze przystosowują się do nowego otoczenia i nowych ludzi. Bardzo szybko uczą się nowych rzeczy i nietypowych sztuczek na przykład włączania radia, aportowania czy otwierania zamków. Ich zamiłowanie do zabawy nie mija wraz z wiekiem, zawsze mają też dobry refleks.
Wygląd i typ sylwetki kota kartuskiego
Koty kartuskie mają sylwetkę średniej wielkości, jednak mocną budowę ciała. Waży od 6,5 do 7 kilogramów i sprawia wrażenie gibkiego i elastycznego. Szeroka głowa o dobrzej wykształconej czaszce jest okrągła, a policzki i podbródek są dobrze rozwinięte. Kocury muszą mieć wyraźnie zaznaczoną żuchwę, u kocic może być mniej wydatna. Kotki są też mniejsze, mają węższą klatkę piersiową i mniej okrągłe policzki.
Kot kartuski ma średniej wielkości uszy, jednak usadowione tak wysoko, że kot wygląda na wiecznie ożywionego. Uszy pokryte są delikatnym włosem. Zewnętrzna krawędź oczu musi być lekko podciągnięta ku górze. Kolor oczu od ciemnożółtego do miedzianego. Średniej długości nogi podobnie jak reszta ciała są dobrze umięśnione. Łapki zakończone są długimi pazurami. Ogon musi mieć ten sam kolor co reszta ciała i być zaokrąglony na końcu. Poduszki na stopach oraz nos są w niebiesko-szarym kolorze. Futro u podstawy jest wełniste, a w całości błyszczące i gęste. Sierść nie może płasko przylegać, a odstawać od ciała, jak u wydry. Jego kolor to wszystkie odcienie niebieskiego od jasnego do ciemnego. Kolor nie może mieć żadnych plamek czy pręg, a być równomiernie rozłożony. Młode kociaki mogą mieć prążki, które z wiekiem znikają.
Kot kartuski a kot brytyjski
Często wspomina się, że koty kartuskie są bardzo podobne do kotów brytyjskich krótkowłosych. Faktycznie ich budowa jest prawie identyczna, jednak główną różnicą między tymi rasami jest budowa głowy. Kot brytyjski ma okrągłą głowę, a kot kartuski wpisaną w trapez. Różnica jest także w budowie nosa. U kota kartuskiego musi być prosty, bez uwypukleń – w przeciwieństwie do kotów brytyjskich krótkowłosych, które tę cechę odziedziczyły po Persach.
Cechami dyskwalifikującymi są zadarty nos, oczy w zielonym kolorze, białe włosy, zbyt duża różnica w odcieniu podszerstka i warstwy wierzchniej, cieniowanie, pręgowanie lub tipping.
Kot kartuski zdrowie i pielęgnacja
Koty kartuskie muszą wyraźnie odróżniać się od kotów niebieskich rosyjskich i niebieskich brytyjskich. Krzyżówki między rasami nie są wskazane. Należy bardzo dbać o futro tego kota, jednak czynności pielęgnacyjne nie są zbyt czasochłonne, ani pracochłonne. Jeśli pupil przebywa tylko w domu wystarczy cotygodniowe szczotkowanie gęstym grzebieniem, jeśli wychodzi na dwór trzeba robić to zdecydowanie częściej. Jednak ze względu na wrażliwy podszerstek nie można robić to zbyt często, ponieważ może powodować jego usunięcie. Najlepiej pielęgnujmy jego futerko za pomocą specjalnej rękawicy, która zbiera obumarłe włosy. W pokarmie kota kartuskiego należy uwzględnić surowe, chude, drobiowe mięso oraz warzywa na przykład marchewkę i ziemniaki. Możemy dodawać także suplementy diety, to znaczy suchą karmę bogatą w witaminy i minerały. Zwracajmy uwagę, aby kot zbytnio nie przytył (ponad 7 kilo). Największy koci łakomczuch tej rasy ważył piętnaście kilogramów! Pamiętajmy o odrobaczaniu.
Koty tej rasy rozmnażają się bez większych problemów i raczej regularnie. W miocie rodzi się do sześciu kociąt, które pełną dojrzałość osiągają w wieku 3-4 lat.
Nie są znane specyficzne dla tej rasy choroby. Jedyne na co trzeba uważać, to kocia cukrzyca, choć występuje naprawdę rzadko. Jej objawami są brak energii oraz osłabienie.
